"Επί Ασπαλάθων" - Γιώργος Σεφέρης. Μια επετειακή ανάρτηση

  Πάλι με την άνοιξη, όπως και τότε,ο γηραιός ποιητής επιλέγει την απομόνωση ανήμερα της επετείου της απελευθερωτικής επανάστασης, αντί των μασκαράτων και τον καραγκιοζιλικιών εν είδει εορτασμού από την Χούντα.  Στα κίτρινα ανθάκια των ασπαλάθων διακρίνει την βέβαιη τιμωρία των Τυράννων...

"Θούριος" (Ρήγας Φεραίος) - Όποιος ελεύθερα συλλογάται συλλογάται καλά.

  Πληροφορείσαι από τον Τύπο ότι η αστυνομία εξάρθρωσε σπείρα τρομοκρατών και ανακάλυψε την γιάφκα της, εντός της οποίας ανευρέθηκαν πλήθος προκηρύξεων με σκοπό την εξέγερση και την διασάλευση της τάξης... Μη βιαστείς, αναγνώστη, να πάρεις αβασάνιστα το μέρος της αστυνομίας.

"Του έρωτα και του θανάτου". Μαρία Μουτσάκη - Θανάσης Παπακωνσταντίνου

Με ένα δημοτικό τραγούδι ξεκίνησα τη σειρά αναρτήσεων για την πορεία της ποίησης από το παραδοσιακό στο μοντέρνο και θα μου επιτρέψετε - για να κλείσει ο κύκλος  - να την ολοκληρώσω με τους "δημοτικογενείς "στίχους  ενός τραγουδιού...

"Ο τόπος μας" (Γιάννης Ρίτσος) / "Πώς να σωπάσω" (Κώστας Κινδύνης) Vs "Ο τόπος μας είναι κλειστός" (Γιώργος Σεφέρης) /"Ασημένια σφήκα" (Κώστας Κοντοβάς)

  'Η πώς εκκινώντας από το ίδιο σημείο και χρησιμοποιώντας τα ίδια υλικά χτίζονται δυο ολωσδιόλου διαφορετικά ποιήματα...

'Ηταν ένα μικρό καράβι που ήταν α-α-αταξίδευτο: " Μποτίλια στο πέλαγο" (Μυθιστόρημα, ΙΒ΄) - Γιώργος Σεφέρης

  Ο στίχος από το γνωστό παιδικό τραγουδάκι στον τίτλο της ανάρτησης, πέραν της αναφοράς σε συγκεκριμένο απόσπασμα του ποιήματος του Σεφέρη, λειτουργεί λιγάκι συμβολικά, καθώς υποδηλώνει τις διαθέσεις μου. Προτίθεμαι, δηλαδή, να κάνω  παρατηρήσεις, σχόλια, επισημάνσεις, νύξεις, ονειροφαντασίες για το ποίημα του Σεφέρη "Μποτίλια στο πέλαγο", δεν πρόκειται όμως να τα χρησιμοποιήσω όλα αυτά για να προβώ σε οποιουδήποτε είδους απόπειρα  "αποκρυπτογράφησης" ή ερμηνείας του. (Οι ερωτήσεις της τράπεζας θεμάτων εδώ. )

Το Α2 Γυμνασίου Παραδεισίου... ζωγράφισε!

Οι γνωστές παροιμίες του τύπου "Μάρτης-γδάρτης" έτσι κι αλλιώς δεν έχουν μεγάλη πέραση στη Ρόδο. Αλλά και στην απίθανη αυτή περίπτωση που ο Μάρτης μάς κάνει τις ζαβολιές του και καθυστερεί να ανοίξει την πόρτα στην άνοιξη, μην ανησυχείτε! Τα παιδιά του Α2 είναι εδώ για να φροντίσουν ώστε η άνοιξη και το καλοκαίρι να μη φύγουν ποτέ από την καρδιά και... το σχολείο μας: η διακόσμηση της τάξης με τις ζωγραφιές που ετοίμασαν για τα ποιήματα του Ρίτσου και του Ελύτη θα μας θυμίζει πάντα τον καλό μας τον καιρό!

"Κονιάκ μηδέν αστέρων " (Κική Δημουλά) -" Κάτω από τη μαρκίζα" (Μάνος Ελευθερίου): Έγινε η απώλεια συνήθεια μας

   Είδαμε τον Κορνάρο,  τον Σολωμό, τον Μαβίλη, τον Σικελιανό, μέχρι και τον Πολέμη... Καμιά ποιήτρια; Ας δούμε, λοιπόν,  ένα ποίημα μιας γυναίκας, της  Κικής Δημουλά, η οποία παράλληλα θα εκπροσωπήσει σ' αυτή τη σειρά αναρτήσεων τις νεότερες ποιητικές γενιές...

Ζωγραφίζοντας τις "γάτες των φορτηγών".

Να μην ξαναλέμε για την αγάπη που τρέφουμε στο ιστολόγιό μας για τον Νίκο Καββαδία και την ταξιδιάρικη ποίησή του. Ταξιδιάρικη όχι για τη δουλειά που έκανε ούτε για το ιδιότυπο ναυτικό λεξιλόγιό του ούτε καν γιατί μιλάει για τη ζωή στα καράβια, για παράξενους μακρινούς τόπους, για εξωτικά μέρη ή αλλόκοτα έθιμα ξένων φυλών. Με την ποίησή του κάνεις ένα ταξίδι που δεν αφορά γεωγραφικές αποστάσεις στον χάρτη. Και δεν χρειάζεσαι διαβήτη για να χαράξεις πορεία. Και σίγουρα δεν έχεις καμιά πυξίδα να σε οδηγήσει στον δρόμο τον ασφαλή. Πας όπου σε πάει το ποίημα. Πιο πέρα από το ύστατο σύνορο της γης. Είναι περίεργα καμιά φορά τα ταξίδια μέσα μας...

Η τρελή ροδιά - Οδυσσέας Ελύτης

Η λυρική ευεξία της ελύτειας [chic,σόρρυ sic] ποίησης σε όλη της μεγαλοπρέπεια.

Το τραγούδι της ημέρας. Σκιές.

Όχι που δε θα 'χαμε αριστεύσαντα (ή μάλλον αριστεύσασα) από το Γ1 στη Λογοτεχνία! Η Νικολέτα Κ. έγραψε είκοσι στο διαγώνισμα τριμήνου και σήμερα επιλέγει τιμητικά το τραγούδι της ημέρας.

Το τραγούδι της ημέρας. I knew you were trouble.

Να σου και τα 20σάρια στις δοκιμασίες του δευτέρου τριμήνου! Για το άριστα που πέτυχε στο διαγώνισμα της Λογοτεχνίας διαλέγει το σημερινό τραγούδι της ημέρας η Δέσποινα Π. από το Γ2 του Γυμνασίου Παραδεισίου.

Έκτακτη Επετειακή 501η ανάρτηση!

Φτάσαμε αισίως τις 500 αναρτήσεις! Ή αλλιώς στη μισή χιλιάδα!!

Γιάννης Ρίτσος (1909- 1990)

   Ο ποιητής της "Ρωμιοσύνης", του "Επιταφίου", των "Λιανοτράγουδων", του "Πρωινού Άστρου" και πολλών ακόμα ποιητικών συνθέσεων.

Γιώργος Σεφέρης (1900-1971)

 Το παρόν ιστολόγιο αποτελεί προέκταση της τάξης, πράγμα που σημαίνει ότι ένα θέμα θίγεται όταν ασχοληθούμε μ' αυτό,  οι συντάκτες του ιστολογίου, στην τάξη μας. Γι' αυτό το λόγο και δεν έχει γίνει καμιά αναφορά στον αγαπημένο Γιώργο Σεφέρη, καθότι διδάσκουμε κυρίως σε Γυμνάσιο και -οκ, ας το παραδεχθούμε - είναι λίγο ριγμένος ο ποιητής από τους ανθολόγους των λογοτεχνικών εγχειριδίων του Γυμνασίου. Να, λοιπόν, που στα πλαίσια της ενασχόλησης μας με την θεματική ενότητα "Παράδοση και μοντερνισμός στην ελληνική ποίηση" ήρθε η ώρα να αρθεί αυτή η αδικία...  Ας ξεκινήσουμε μ' αυτήν την ανάρτηση και λίγα στοιχεία για τον ποιητή...

[Διάφανες αυλαίες] - Ανδρέας Εμπειρίκος

Χμ! Να κάτσω να αναλύσω υπερρεαλιστικό ποίημα...

Θάλασσα του πρωιού - Κωνσταντίνος Καβάφης

  Διακαής μου πόθος υπήρξε να ασχοληθώ με το ποίημα του Καβάφη "Θάλασσα του πρωιού", το οποίο θεωρώ ως το χαμόγελο της Μόνας Λίζας στην  υπαινικτική εκ προοιμίου καβαφική ποίηση.

Οι αναμνήσεις ξαναγυρίζουνε (Νο2)

Μετά τα απίστευτα ποιήματα του Γ1, σειρά έχουν σήμερα τα έξοχα έργα του Γ2 Γυμνασίου Παραδεισίου. Τα παιδιά έγραψαν ποιήματα που αναφέρονται σε μια έντονη ανάμνησή τους με την ελπίδα/βεβαιότητα πως η ανάγνωσή τους θα μείνει και σε σας σαν μια έντονη γλυκιά ανάμνηση...

Οι αναμνήσεις ξαναγυρίζουνε (Νο1)

 Έχω αδυναμία στην ποίηση του Καβάφη... Από τότε που την πρωτοσυνάντησα, μ' άρεσε η συγκρατημένη της μελαγχολία, η υφέρπουσα ειρωνεία κι αυτή η αξιοπρέπεια και το ιδιαίτερο ήθος που αποπνέει. Γι' αυτό και όταν διαβάζουμε Καβάφη στην τάξη, περιμένω να δω πώς θα μιλήσουν τα ποιήματά του γενικά στα νέα παιδιά αλλά και σε κάθε παιδί ξεχωριστά. Φέτος, η ενασχόλησή μας με τις "Φωνές" στη Γ' Γυμνασίου εστιάστηκε στη συζήτηση γύρω από το θέμα της ανάμνησης και μας κινητοποίησε να γράψουμε για τις δικές μας αναμνήσεις.

Αναδυομένη - Άγγελος Σικελιανός

Η "Αναδυομένη" (1915) του Άγγελου Σικελιανού δεν ήταν στην αρχική μου επιλογή ποιημάτων για τους μαθητές της Α' Λυκείου. Προσανατολιζόμουν είτε στην "Ιερά Οδό" είτε στο "Στου Οσίου Λουκά το μοναστήρι". Τελικά, το ομολογώ,  επέλεξα  την "Αναδυομένη " λίγο επειδή τα προαναφερθέντα ποιήματα είναι αρκετά μεγάλα ώστε να συνεξεταστούν χωρίς δυσκολίες στα πλαίσιο του συγκεκριμένου αναλυτικού προγράμματος και υπό τις παρούσες συνθήκες, και παραπάνω από λίγο  επειδή ταιριάζει περισσότερο με το υπόθεμα ("Άνθρωπος και φύση") που έχω διαλέξει. Στην πορεία ανακάλυψα ότι  αποτελεί ουσιαστικά ένα είδος επιτομής της ελληνικής ποίησης, τουλάχιστον από μια ορισμένη οπτική γωνία. (Και πολύ πιο μετά ότι το τσίμπησε κι η τράπεζα θεμάτων)

[Είμαστε κάτι ...] - Κώστας Καρυωτάκης

O Ροΐδης το είχε προφητέψει ήδη από τα μέσα του  19ου αιώνα γράφοντας στην απολαυστική εισαγωγή του στην "Πάπισσα Ιωάννα" του για ποιητές (βασικά  για τους κατ' επίφασιν ρομαντικούς, καθαρευουσιάνους ποιητές της "Παλαιάς Αθηναϊκής Σχολής") που κατορθώνουν να γράφουν ποιήματα χωρίς ποίησή,  όπως κάποιοι μάγειρες κατορθώνουν να φτιάχνουν σκορδαλιά χωρίς σκόρδα, Κι έρχεται το 1927  ο Καρυωτάκης να υπογράψει την ληξιαρχική πράξη θανάτου της παραδοσιακής ποίηση γράφοντας ένα σονέτο που ακολουθεί πιστά τους κανόνες της. Οξύμωρο; Ο προαναφερθείς Ροΐδης υπερασπιζόταν την δημοτική γράφοντας στην καθαρεύουσα. " Δεν την διδάχτηκα πότε τη δημοτική", έλεγε... Λογικόν.

Το τραγούδι της ημέρας

Το σημερινό τραγούδι επιλέγει η Ελένη Τ. από το Α2 Γυμνασίου Παραδεισίου καθώς αρίστευσε στο διαγώνισμα τριμήνου των Κειμένων. Επειδή το γραπτό της ήταν ένα... μικρό διαμαντάκι, διάλεξε για μας το...

Ακροβατώντας στις Θερμοπύλες...

Ολοκληρώνοντας την προσέγγιση του ποιήματος Θερμοπύλες του Κωνσταντίνου Καβάφη στη Β' Γυμνασίου, αποφασίσαμε, ως παράλληλο κείμενο, να ακούσουμε και να αναλύσουμε ένα τραγούδι...

Ρομαντική σχολή των Μεθάνων (της Α' Λυκείου συγκεκριμένα)

Την Κρητική σχολή την ξέρετε φαντάζομαι! Το ίδιο και την 'Επτανησιακή Σχολή", την "Νέα Αθηναϊκή Σχολή" ή την "Παλιά Αθηναϊκή Σχολή. Καιρός να εμπλουτιστεί η νεοελληνική λογοτεχνία με μια ακόμα λογοτεχνική σχολή, την  "Μεθανίτικη Σχολή" η οποία ακολουθεί την τεχνοτροπία του ρομαντισμού. Γι' αυτήν την ανάρτηση τουλάχιστον! Μετά βλέπουμε..

Αγάπη είναι...

Όχι, δεν περιμένουμε του Αγίου Βαλεντίνου να γιορτάσουμε την αγάπη... Αλλά αν είναι να γιορτάσουμε τον Άγιο Βαλεντίνο, ας μην είναι πάλι με λούτρινα αρκουδάκια, πλαστικές καρδούλες, τυλιγμένα σε χαριτωμένα σελοφάν ζαχαρωτά ούτε με κόκκινα τριαντάφυλλα... 

Ας είναι με την καρδιά μας, σκέτη και ολόκληρη, χωρίς περιτύλιγμα και φτηνά φτιασίδια. Ας είναι με την ψυχή μας, χωρίς περιορισμούς και καχυποψίες. Ας είναι με το εγώ μας πλήρες αλλά χωρίς εγωισμούς. Κι αν είναι να γιορτάσουμε την αγάπη, να τη γιορτάσουμε στην πράξη, αγαπώντας.

Προσπαθήσαμε και μέσα στην τάξη να καταλάβουμε τι είναι η αγάπη. Διαβάστε τα πρώτα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η Β' Γυμνασίου Παραδεισίου εδώ και εδώ. Και δείτε σ' αυτήν την ανάρτηση αποτυπωμένο πάνω σε πολύχρωμα χαρτιά ένα ξεχείλισμα συναισθήματος...

"Πατρίδα" - Λορέντζος Μαβίλης

  Ο Μαβίλης είναι μια ιδιότυπη ως προς την ταξινόμηση περίπτωση ποιητή. Η επτανησιακή του καταγωγή τον κάνει να  πατάει με το ένα πόδι στην "Επτανησιακή Σχολή" και στη σολωμική παράδοση, όντας μετασολωμικός ποιητής. Το άλλο βρίσκεται στην σύγχρονη του "Νέα Αθηναϊκή Σχολή". Έγραψε λοιπόν, δυο ποιήματα με τον τίτλο "Πατρίδα". Το ένα είναι αδερφάκι του ποιήματος  του Πολέμη - αν και καλύτερο- εμφανίζοντας κάποιες από τις παιδικές ασθένειες της εν λόγω σχολής.  Το άλλο αξιοποιεί την σολωμική παράδοση κατορθώνοντας να αισθητοποίησει την ιδέα. Και μ' αυτό θα ασχοληθούμε.

Μια πίκρα - Κωστής Παλαμάς

  Κάθε Σεπτέμβρη λέω "νισάφι πια, με το μπλογκ ό,τι έγραψα, έγραψα!"  Η gia-des δε λέει τίποτα,  σηκώνει το φρύδι και χαμογελάει συγκαταβατικά, με νόημα . Και μετά, το Φλεβάρη, βρίσκομαι  πάλι να γράφω και με τα δυο χέρια, για να τα προλάβω όλα όσα σκέφτηκα... Αλλά ας αφήσουμε τον δικό μου  τον καημό κι ας πιάσουμε τους "Καημούς της λιμνοθάλασσας" και μια "Μια πίκρα" του Παλαμά...

Αγαπησιάρικες ιστορίες από το Β2 Γυμνασίου Παραδεισίου

Μετά τα ποιήματα του Β1 , θα απολαύσουμε τις πεζές αφηγήσεις των παιδιών του Β2 για την αγάπη... 

Δ. Σολωμού:"Ο Πειρασμός" (Ελεύθεροι Πολιορκημένοι, Γ΄ Σχεδίασμα. Απόσπασμα 6)

  Ξεκινώντας ως απληροφόρητος αναγνώστης να διαβάσεις ένα ποίημα με τίτλο «Ο Πειρασμός»,  οι λογικές σου αναμονές είναι ότι θα διαβάσεις για κάποιο  θεολογικό θέμα που σχετίζεται με τον  Αδάμ ή τον Άγιο Αντώνιο ή για κάποια ωραία και ερωτική γυναίκα που σκορπά στο διάβα της πόθο, θαυμασμό, κι ανομολόγητες επιθυμίες, σαν την Ελένη- καληώρα- στην «Τειχοσκοπία». Και τελικά διαβάζεις ένα ποίημα με θέμα τη φύση… Τι πήγε λάθος?

Αγαπησιάρικα ποιήματα από το Β1 Γυμνασίου Παραδεισίου

Με μια... αγαπησιάρικη τάξη, όπως η Β' Γυμνασίου Παραδεισίου, δεν θα μπορούσαμε παρά να εξ-αντλήσουμε την θεματική ενότητα της Αγάπης στο μάθημα των Κειμένων Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Η αγάπη βέβαια ούτε διαβάζεται ούτε αναλύεται ή σχολιάζεται. Γι' αυτό πέρα από τα ποιήματα και τα πεζά που μας απασχόλησαν εντός της τάξης, ακούσαμε τραγούδια, παίξαμε, ζωγραφίσαμε και φυσικά γράψαμε για την αγάπη σε όλες τις μορφές: ερωτική, φιλική, μητρική/πατρική, την αγάπη προς τον συνάνθρωπο, προς τα ζώα, προς τη φύση, προς τον εαυτό μας. Την ανιδιοτελή και άνευ όρων, τη δοτική και γεμάτη συναισθήματα, την ήρεμη ή τη θυελλώδη, τη βαθιά, τη μοναδική.

"Τι είναι η πατρίδα μας;" - Γιάννης Πολέμης

  Μην σε ξενίζει, φίλε αναγνώστη, που λέω  τον Πολέμη  Γιάννη. Ίσως είναι που άμα λέω τον Ρίτσο έτσι, όλοι Γιάννηδες είναι. Ίσως είναι που έχω συνδυάσει μόνο τον Μελισσανίδη με το Ιωάννης ή ίσως ήρθε το φάντασμα του Ψυχάρη στον ύπνο μου, μ' άρχισε τις κατακεφαλιές κι έπαθα καμιά διάσειση... Αλλά μπορεί και να είναι για να κρύψω την αμηχανία μου που ανέλπιστα ασχολούμαι με το συγκεκριμένο ποίημα.