Δε σε ξεχνώ. Οι γάτες των φορτηγών. Μέρος 2ο: Οι γάτες

Δε σε ξεχνώ

(H ανάρτηση αυτή είναι αφιερωμένη στην γάτα μου, τη Ζόρικη. Μια πλήρης βιογραφία της εδώ... )

Αν η γάτα στο ποίημα του Καββαδία, όπως είδαμε στην προηγούμεη ανάρτηση, υποκαθιστά τη γυναικεία συντροφιά και είναι προάγγελος της μοίρας των ναυτικών, αυτά δεν είναι ο μοναδικός ρόλος που της επιφυλάσσεται. Ακόμα κι όταν πιάνει ποντίκια, πάλι συμβολικά χρησιμοποιείται...
Ο γατόφιλος - έχει γράψει και ένα "Eπιτύμβιο στη γάτα μου τη Τούτη"- Γιώργος Σεφέρης συμμετείχε κατά στη διάρκεια της χούντας στην αντιστασιακή έκδοση "18 ποιήματα" με το ποίημα "Οι γάτες του Άϊ Νικόλα" (μέσα στο οποίο αποτίει και φόρο τιμής στον γάτο του τον "(κι ο) Ραμαζάν πως κοίταγε κατάματα το θάνατο ο μικρός εφέστιος θεός"). Αναφέρεται στις γάτες που χρησιμοποίησαν οι μοναχοί σε ένα μοναστήρι στο ακρωτήριο Κάβο Γκάτα, για να γλυτώσουν από τα φίδια. Περιγράφεται η ανυποχώρητη και συνεχής μάχη τους με τα φίδια μέχρι που τα εξαφάνισαν, παρά τις απώλειες τους. Εύγλωττος ο συμβολισμός. Είναι η ανάγκη για κάθαρση και σωτηρία και παράλληλα η νέμεση που περιμένει το κακό, εν προκειμένω την δικτατορία, παρά τους (ατομικούς)κινδύνους.

Στο τραγούδι της Αρλέτας η "Σερενάτα", η ομώνυμη γάτα είναι το μόνο συνδετικό στοιχείο που έχει απομείνει από μια σχέση και η εξαφάνιση της συμβολίζει το αναπόφευκτο και το τελεσίδικο του χωρισμού. Και με μια μικρή τρυφερή ζήλια της αφηγήτριας και θαυμασμό για Σερενάτα που "έφυγε ... για να ρθει σε σένα" ,πράγμα που η ίδια δεν τόλμησε να κάνει
"Γάτες" για το Χρήστο Θηβαίο είναι οι αιτίες που τον εξωθούν να ταξιδεύει, κυριολεκτικά ή/ και μεταφορικά. Να μην βολεύεται και να μην εφησυχάζει. Τη πείνα του για ανεξαρτησία και για το καινούριο. Ακόμα κι αν τελικά είναι μοιραίο για αυτόν και το ξέρει.
Αντίθετα "Ένας Τούρκος στο Παρίσι" κάνει ...Τούρκο τον αφηγητή του τραγουδιού του Λαυρέντη Μαχαιρίτσα, όχι μόνο για τα χάδια και τις θωπείες που του επιδαψιλεύει η αγαπημένη του, αλλά και γιατί ο γάτος γίνεται η οθόνη προβολής των φόβων του για τυχόν ερωτικές ατασθαλίες της με άλλους άνδρες.

Σου τραγουδώ

Ο "Μαύρος Γάτος" του Βασίλη Παπακωνσταντίνου συμβολίζει τον αντισυμβατικό και ανεξάρτητο τύπο, που με την ασίγαστη ερωτική ορμή του και τον σκοτεινό και ζωώδη ερωτισμό του διασαλέυει την τάξη , ηθική και νόμιμη, με αποτέλεσμα να να τον μετατρέψουν σε "συνήθη ύποπτο" και να τον εκτελέσουν οι "τα φαιά φορούντες", που θα 'λεγε κι ο Καβάφης, του "έθνους τα λαγωνικά". Και για να μην εξελιχθεί σε γάγγραινα και αποσαρθρώσει το σύστημα τους , αλλά και ως παραδειγματισμό.

Κάπως έτσι οι Magic De Spell διώχνουν τάχα την μαύρη γάτα που μπαίνει στο σπίτι τους γιατί ... έχει λάθος χρώμα. Η "γάτα" αρνείται, και καλά κάνει, να αλλάξει χρώμα, κι ας φάει τη μούρη της χώμα, όπως την προειδοποιούν.
Τα αντίθετα, ίσως να είχαν να παρατηρήσουν οι "Είλωτες", καθώς βρέθηκαν να χορεύουν το χορό του Ησαΐα με μια "Νύφη που φορούσε μαύρα κι ήτανε σα μαύρη γάτα"
Πάντως ο "Γάτος" της Ελένης Πέτα, επιβεβαιώνει τη παρατήρηση της Δέσποινας. Καθώς μετά τη φυγή και απουσία του ερωτικού συντρόφου, είναι ο μόνος που μένει και θα μένει πάντα εκεί και, συντροφεύοντας την στο άδειο της κρεββάτι, την βοηθάει να ξεπεράσει την απώλεια
"Η γάτα" της Αφροδίτης Μάνου είναι ατυχήσασα ερωτευμένη γυναίκα που επιθυμεί, χωρίς να θέλει, να μεταμορφωθεί σε αλανιάρα κεραμιδόγατα, για να ξεχάσει τον σεβντά της. Αλλά η δίψα για γατίσια ανεξαρτησία είναι εδώ το παραβάν που κρύβει μια ανεκπλήρωτη ερωτική διάθεση .
το ίδιο κάνει και ο "Γάτος" της Άλκηστης Πρωτοψάλτη. Ανεβαίνει στα κεραμίδια και κλαίει σα γάτος, για υπαρξιακούς λογούς αυτή τη φορά.

η αγάπη

Φαντάζομαι, βέβαια, ότι καμιά από τις αφηγήτριες των δυο προηγουμένων τραγουδιών δεν οραματιζόταν το ρόλο της "Γάτας της σκεπής" που είναι χοντρή και εποπτεύει αραχτή την καριέρα των "Ημισκουμπρίων".
Τα "Κίτρινα Ποδήλατα" εκφράζουν με το δίλημμα τους "Σκύλος ή γάτος" το δισυπόστατο της ερωτικής σχέσης πάνω στα βασικά χαρακτηριστικά του σκύλου και του γάτου. Σκύλος που ζητιανεύει τα χάδια της ή γάτος αλανιάρης και ασυμβίβαστος που της ανάβει την επιθυμία? (Ψευτοδίλημμα ,όπως εύκολα γίνεται αντιληπτόν)

Το οποίο δίλημμα απαντάει ο Βαγγέλης Γερμανός που δηλώνει για το ίδιο θέμα "Γάτος με καρδιά σκύλου". Μάλλον γι' αυτό πάει η καριέρα του κατά διαβόλου τελευταία...
"Η γάτα του Σιάμ" που τριγυρνάει στα χαμάμ, καθότι κάτοικος της Λιλιπούπολης, είναι ειδική αταξινόμητη περίπτωση.
Στο λαϊκό και ελαφρολαϊκό τραγούδι τα πράγματα είναι λιγάκι διαφορετικά. Γάτα είναι ο ξύπνιος άνθρωπος που παρά μικρό του ύψος επιβιώνει στο τραγούδι της Ρίτας Σακελλαρίου. Και βγαίνει κι από πάνω..
Κάτι από το μυστήριο, τη γοητεία και την ανεξαρτησία της γάτας έχει η αλανιάρα και σνομπ "Γάτα" του Στελλάκη Περπινιάδη, που όλο την ψευτοδιώχνει, καθώς νοιώθει λίγος για να την έχει, αλλά δεν μπορεί και να της αντισταθεί. Μέχρι που την αλλάζει με μια άλλη "γάτα", πιο καπάτσα... Που τον κοροιδεύει και δεν το παίρνει χαμπάρι
Τέτοια προβλήματα δεν έχει ο "Γάτος" του Γιάννη Παπαϊωάννου, με τη φωνή του Καζαντζίδη και τις πενιές και τα ..νιαουρίσματα του Ζαμπέτα, επειδή είναι ... γάτος,. Αντιλαμβάνεται τα ερωτικά παραστρατήματα της συμβίας του και τη φρονηματίζει...
Ο Ντίνος Ηλιόπουλος και η Τζένη Καρέζη, τέλος, αφηγούνται πως το έξυπνο "γατί" από τον έρωτα πιάνεται και το "τρώει" τελικά το χρυσόψαρο.
Ενώ η Αλίκη Βουγιουκλάκη ενδύεται (ανεπιτυχώς, αν θέλετε τη γνώμη μου, αν ήμουν γάτα θα της έκανα μήνυση για συκοφαντική δυσφήμιση)το χαδιάρικο και ναζιάρικο της γάτας, προσπαθώντας να κάνει τη "γατούλα".
Πάντως τα βαθιά συναισθήματα που δείχνουν οι γάτες στους ανθρώπους τους καμιά φορά δεν βγαίνουν σε καλό. Κάπως έτσι την πάτησε ο ήρωας του διηγήματος του Έντγκαρ Άλαν Πόε "Ο μαύρος γάτος". Αλλά δεν θα σας πω πως για να μη χαλάσω το σασπένς...

Υ.Γ. Η "Γάτα" των "Φόβοι του πρίγκηπα" δεν κατάλαβα τι ακριβώς έπαθε (ας όψεται η κακή ποιότητα της ηχογράφησης), κάτι έπαθε πάντως. Όπως και να χει τη γλύτωσε την ουρά της κι ας μπήκε στο χορό, της αντίθετά με την γάτα του παιδικού τραγουδιού... (Μα κι αυτή να μην ξέρει να χορεύει!!!)

στο τέλος

Κλείνοντας, πάντως , να πούμε ότι οι γάτες είναι λίγο απαιτητικές στη συμβίωση.. Αλλά δεν θα σας αφήσουν ποτέ...


Καλύτερα πάντως να μην τα βάλετε μαζί τους...

 νικά

Για τη Ζόρικη

Δε θέλησα ποτέ άλλο γατί...