[Διάφανες αυλαίες] - Ανδρέας Εμπειρίκος

Χμ! Να κάτσω να αναλύσω υπερρεαλιστικό ποίημα...

Θάλασσα του πρωιού - Κωνσταντίνος Καβάφης

  Διακαής μου πόθος υπήρξε να ασχοληθώ με το ποίημα του Καβάφη "Θάλασσα του πρωιού", το οποίο θεωρώ ως το χαμόγελο της Μόνας Λίζας στην  υπαινικτική εκ προοιμίου καβαφική ποίηση.

Οι αναμνήσεις ξαναγυρίζουνε (Νο2)

Μετά τα απίστευτα ποιήματα του Γ1, σειρά έχουν σήμερα τα έξοχα έργα του Γ2 Γυμνασίου Παραδεισίου. Τα παιδιά έγραψαν ποιήματα που αναφέρονται σε μια έντονη ανάμνησή τους με την ελπίδα/βεβαιότητα πως η ανάγνωσή τους θα μείνει και σε σας σαν μια έντονη γλυκιά ανάμνηση...

Οι αναμνήσεις ξαναγυρίζουνε (Νο1)

 Έχω αδυναμία στην ποίηση του Καβάφη... Από τότε που την πρωτοσυνάντησα, μ' άρεσε η συγκρατημένη της μελαγχολία, η υφέρπουσα ειρωνεία κι αυτή η αξιοπρέπεια και το ιδιαίτερο ήθος που αποπνέει. Γι' αυτό και όταν διαβάζουμε Καβάφη στην τάξη, περιμένω να δω πώς θα μιλήσουν τα ποιήματά του γενικά στα νέα παιδιά αλλά και σε κάθε παιδί ξεχωριστά. Φέτος, η ενασχόλησή μας με τις "Φωνές" στη Γ' Γυμνασίου εστιάστηκε στη συζήτηση γύρω από το θέμα της ανάμνησης και μας κινητοποίησε να γράψουμε για τις δικές μας αναμνήσεις.

Αναδυομένη - Άγγελος Σικελιανός

Η "Αναδυομένη" (1915) του Άγγελου Σικελιανού δεν ήταν στην αρχική μου επιλογή ποιημάτων για τους μαθητές της Α' Λυκείου. Προσανατολιζόμουν είτε στην "Ιερά Οδό" είτε στο "Στου Οσίου Λουκά το μοναστήρι". Τελικά, το ομολογώ,  επέλεξα  την "Αναδυομένη " λίγο επειδή τα προαναφερθέντα ποιήματα είναι αρκετά μεγάλα ώστε να συνεξεταστούν χωρίς δυσκολίες στα πλαίσιο του συγκεκριμένου αναλυτικού προγράμματος και υπό τις παρούσες συνθήκες, και παραπάνω από λίγο  επειδή ταιριάζει περισσότερο με το υπόθεμα ("Άνθρωπος και φύση") που έχω διαλέξει. Στην πορεία ανακάλυψα ότι  αποτελεί ουσιαστικά ένα είδος επιτομής της ελληνικής ποίησης, τουλάχιστον από μια ορισμένη οπτική γωνία. (Και πολύ πιο μετά ότι το τσίμπησε κι η τράπεζα θεμάτων)

[Είμαστε κάτι ...] - Κώστας Καρυωτάκης

O Ροΐδης το είχε προφητέψει ήδη από τα μέσα του  19ου αιώνα γράφοντας στην απολαυστική εισαγωγή του στην "Πάπισσα Ιωάννα" του για ποιητές (βασικά  για τους κατ' επίφασιν ρομαντικούς, καθαρευουσιάνους ποιητές της "Παλαιάς Αθηναϊκής Σχολής") που κατορθώνουν να γράφουν ποιήματα χωρίς ποίησή,  όπως κάποιοι μάγειρες κατορθώνουν να φτιάχνουν σκορδαλιά χωρίς σκόρδα, Κι έρχεται το 1927  ο Καρυωτάκης να υπογράψει την ληξιαρχική πράξη θανάτου της παραδοσιακής ποίηση γράφοντας ένα σονέτο που ακολουθεί πιστά τους κανόνες της. Οξύμωρο; Ο προαναφερθείς Ροΐδης υπερασπιζόταν την δημοτική γράφοντας στην καθαρεύουσα. " Δεν την διδάχτηκα πότε τη δημοτική", έλεγε... Λογικόν.

Το τραγούδι της ημέρας

Το σημερινό τραγούδι επιλέγει η Ελένη Τ. από το Α2 Γυμνασίου Παραδεισίου καθώς αρίστευσε στο διαγώνισμα τριμήνου των Κειμένων. Επειδή το γραπτό της ήταν ένα... μικρό διαμαντάκι, διάλεξε για μας το...

Ακροβατώντας στις Θερμοπύλες...

Ολοκληρώνοντας την προσέγγιση του ποιήματος Θερμοπύλες του Κωνσταντίνου Καβάφη στη Β' Γυμνασίου, αποφασίσαμε, ως παράλληλο κείμενο, να ακούσουμε και να αναλύσουμε ένα τραγούδι...

Ρομαντική σχολή των Μεθάνων (της Α' Λυκείου συγκεκριμένα)

Την Κρητική σχολή την ξέρετε φαντάζομαι! Το ίδιο και την 'Επτανησιακή Σχολή", την "Νέα Αθηναϊκή Σχολή" ή την "Παλιά Αθηναϊκή Σχολή. Καιρός να εμπλουτιστεί η νεοελληνική λογοτεχνία με μια ακόμα λογοτεχνική σχολή, την  "Μεθανίτικη Σχολή" η οποία ακολουθεί την τεχνοτροπία του ρομαντισμού. Γι' αυτήν την ανάρτηση τουλάχιστον! Μετά βλέπουμε..

Αγάπη είναι...

Όχι, δεν περιμένουμε του Αγίου Βαλεντίνου να γιορτάσουμε την αγάπη... Αλλά αν είναι να γιορτάσουμε τον Άγιο Βαλεντίνο, ας μην είναι πάλι με λούτρινα αρκουδάκια, πλαστικές καρδούλες, τυλιγμένα σε χαριτωμένα σελοφάν ζαχαρωτά ούτε με κόκκινα τριαντάφυλλα... 

Ας είναι με την καρδιά μας, σκέτη και ολόκληρη, χωρίς περιτύλιγμα και φτηνά φτιασίδια. Ας είναι με την ψυχή μας, χωρίς περιορισμούς και καχυποψίες. Ας είναι με το εγώ μας πλήρες αλλά χωρίς εγωισμούς. Κι αν είναι να γιορτάσουμε την αγάπη, να τη γιορτάσουμε στην πράξη, αγαπώντας.

Προσπαθήσαμε και μέσα στην τάξη να καταλάβουμε τι είναι η αγάπη. Διαβάστε τα πρώτα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η Β' Γυμνασίου Παραδεισίου εδώ και εδώ. Και δείτε σ' αυτήν την ανάρτηση αποτυπωμένο πάνω σε πολύχρωμα χαρτιά ένα ξεχείλισμα συναισθήματος...

"Πατρίδα" - Λορέντζος Μαβίλης

  Ο Μαβίλης είναι μια ιδιότυπη ως προς την ταξινόμηση περίπτωση ποιητή. Η επτανησιακή του καταγωγή τον κάνει να  πατάει με το ένα πόδι στην "Επτανησιακή Σχολή" και στη σολωμική παράδοση, όντας μετασολωμικός ποιητής. Το άλλο βρίσκεται στην σύγχρονη του "Νέα Αθηναϊκή Σχολή". Έγραψε λοιπόν, δυο ποιήματα με τον τίτλο "Πατρίδα". Το ένα είναι αδερφάκι του ποιήματος  του Πολέμη - αν και καλύτερο- εμφανίζοντας κάποιες από τις παιδικές ασθένειες της εν λόγω σχολής.  Το άλλο αξιοποιεί την σολωμική παράδοση κατορθώνοντας να αισθητοποίησει την ιδέα. Και μ' αυτό θα ασχοληθούμε.

Μια πίκρα - Κωστής Παλαμάς

  Κάθε Σεπτέμβρη λέω "νισάφι πια, με το μπλογκ ό,τι έγραψα, έγραψα!"  Η gia-des δε λέει τίποτα,  σηκώνει το φρύδι και χαμογελάει συγκαταβατικά, με νόημα . Και μετά, το Φλεβάρη, βρίσκομαι  πάλι να γράφω και με τα δυο χέρια, για να τα προλάβω όλα όσα σκέφτηκα... Αλλά ας αφήσουμε τον δικό μου  τον καημό κι ας πιάσουμε τους "Καημούς της λιμνοθάλασσας" και μια "Μια πίκρα" του Παλαμά...

Αγαπησιάρικες ιστορίες από το Β2 Γυμνασίου Παραδεισίου

Μετά τα ποιήματα του Β1 , θα απολαύσουμε τις πεζές αφηγήσεις των παιδιών του Β2 για την αγάπη... 

Δ. Σολωμού:"Ο Πειρασμός" (Ελεύθεροι Πολιορκημένοι, Γ΄ Σχεδίασμα. Απόσπασμα 6)

  Ξεκινώντας ως απληροφόρητος αναγνώστης να διαβάσεις ένα ποίημα με τίτλο «Ο Πειρασμός»,  οι λογικές σου αναμονές είναι ότι θα διαβάσεις για κάποιο  θεολογικό θέμα που σχετίζεται με τον  Αδάμ ή τον Άγιο Αντώνιο ή για κάποια ωραία και ερωτική γυναίκα που σκορπά στο διάβα της πόθο, θαυμασμό, κι ανομολόγητες επιθυμίες, σαν την Ελένη- καληώρα- στην «Τειχοσκοπία». Και τελικά διαβάζεις ένα ποίημα με θέμα τη φύση… Τι πήγε λάθος?

Αγαπησιάρικα ποιήματα από το Β1 Γυμνασίου Παραδεισίου

Με μια... αγαπησιάρικη τάξη, όπως η Β' Γυμνασίου Παραδεισίου, δεν θα μπορούσαμε παρά να εξ-αντλήσουμε την θεματική ενότητα της Αγάπης στο μάθημα των Κειμένων Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Η αγάπη βέβαια ούτε διαβάζεται ούτε αναλύεται ή σχολιάζεται. Γι' αυτό πέρα από τα ποιήματα και τα πεζά που μας απασχόλησαν εντός της τάξης, ακούσαμε τραγούδια, παίξαμε, ζωγραφίσαμε και φυσικά γράψαμε για την αγάπη σε όλες τις μορφές: ερωτική, φιλική, μητρική/πατρική, την αγάπη προς τον συνάνθρωπο, προς τα ζώα, προς τη φύση, προς τον εαυτό μας. Την ανιδιοτελή και άνευ όρων, τη δοτική και γεμάτη συναισθήματα, την ήρεμη ή τη θυελλώδη, τη βαθιά, τη μοναδική.

"Τι είναι η πατρίδα μας;" - Γιάννης Πολέμης

  Μην σε ξενίζει, φίλε αναγνώστη, που λέω  τον Πολέμη  Γιάννη. Ίσως είναι που άμα λέω τον Ρίτσο έτσι, όλοι Γιάννηδες είναι. Ίσως είναι που έχω συνδυάσει μόνο τον Μελισσανίδη με το Ιωάννης ή ίσως ήρθε το φάντασμα του Ψυχάρη στον ύπνο μου, μ' άρχισε τις κατακεφαλιές κι έπαθα καμιά διάσειση... Αλλά μπορεί και να είναι για να κρύψω την αμηχανία μου που ανέλπιστα ασχολούμαι με το συγκεκριμένο ποίημα.