07 -10-19: Για κάποιον ακατανόητο λόγο, τις τελευταίες ώρες το άρθρο διαβάζεται από αρχαιόπληκτους εθνικιστές. Αν είσαι και συ τέτοιος, παρακαλώ να φύγεις. Το νόημα του κειμένου μου δεν έχει καμία σχέση με την ρυπαρή ιδεολογία σου.
Κι ένας Θεσπιέας της σύγχρονης εποχής... |
Διευκρινίζεται ότι η θυσία των Θεσπιέων εκλαμβάνεται ως διαχρονικό και πανανθρώπινο σύμβολο της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της δίψας του ανθρώπου για ελευθερία, καθιστώντας τους μια από τις πρώτες εκφάνσεις της αγωνιστικής διάθεσης του ανθρώπου, με επόμενους σταθμούς στην πορεία για την ολοκληρωτική απελευθέρωση του ανθρώπου από τα δεσμά του περιπτώσεις όπως ο Σπάρτακος, ο Βελουχιώτης, το ΕΑΜ κ.α. ΄Ως εκ τούτου, οποιαδήποτε μυωπική εθνοκεντρική ή τοπικιστική ερμηνεία της θυσίας των Θεσπιέων, πέρα από ηλίθια, συνιστά προσβολή και της ίδιας της θυσίας αλλά και της μνήμης της.
Τώρα συνέχισε να διαβάζεις, αν θέλεις.
Από μικρό παιδί με παραξένευε το γεγονός ότι στις Θερμοπύλες έχει αποσιωπηθεί η θυσία των 700 Θεσπιέων με αρχηγό τον Δημόφιλο (οι Πλαταιές και οι Θεσπιές ήταν οι μόνες βοιωτικές πόλεις που δεν μήδισαν, δεν αναγνώρισαν δηλαδή την κυριαρχία του Πέρση βασιλιά, προσφέροντας "γη και ύδωρ"όπως τους είχε ζητηθεί) .
Δεν αντιλέγει κανείς ότι οι 300 του Λεωνίδα αγωνίστηκαν με γενναιότητα και αυτοθυσία στη μάχη των Θερμοπυλών και σίγουρα τους αξίζει τιμή (Ωστόσο, εντύπωση μου προξενεί το γεγονός ότι παρέμειναν εκεί. Οι Σπαρτιάτες όντως θεωρούσαν ντροπή να το βάλουν στα πόδια την ώρα της μάχης, αλλά δεν είχαν πρόβλημα με την υποχώρηση ως πολεμική τακτική. Άλλωστε, κάθε Σπαρτιάτης πολεμιστής ήταν μια πολεμική μηχανή τόσο πολύτιμη που δύσκολα θα αποφάσιζε κάποιος να την αφήσει να καταστραφεί σε μια μάχη εκ των προτέρων χαμένη ή να την τοποθετήσει στον ελάχιστα πρωταγωνιστικό ρόλο της κάλυψης της υποχώρησης, ενώ θα μπορούσε να βοηθήσει ιδιαίτερα στην τελική νίκη του πολέμου.).
Γιατί όμως δεν αποδόθηκε εφάμιλλη τιμή και στους Θεσπιείς (Η παρουσία των Θηβαίων εκεί είναι μια άλλη μπερδεμένη ιστορία που δεν θα θίξω εδώ); Και όμως αυτοί ήταν που έμειναν εκεί με τη θέληση τους, αυτοί ήταν που δεν τους υπαγόρευε την παραμονή εκεί κανένας πάτριος νόμος (όπως, ας πούμε, σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή υπαγόρευε στου Σπαρτιάτες), αυτοί ήταν που, όντας ευκαιριακοί πολεμιστές, ήταν πιο ευάλωτοι από τους γεννημένους πολεμιστές Σπαρτιάτες , αυτοί ήταν που μένοντας και καθυστερώντας τους Πέρσες πολέμησαν ουσιαστικά υπέρ βωμών και εστιών, καθότι έδωσαν χρόνο στους συμπολίτες τους να εκκενώσουν την πόλη τους (επόμενο στόχο των Περσών καθότι δεν είχε μηδίσει) και εν πάση περιπτώσει αυτοί που ΕΠΕΛΕΞΑΝ να μείνουν...
Για πάρα πολλά χρόνια, η πραγματικά εθελούσια θυσία των Θεσπιέων έμεινε στο περιθώριο της ιστορίας. Όμως, αν ο Λεωνίδας με τους 300 του αναδείχθηκε σε διαχρονικό σύμβολο της γενναιότητας και της αυτοθυσίας, οι 700 Θεσπιείς αναδεικνύονται σε διαχρονικό σύμβολο των μη αναγνωρισμένων, των μη ονομαστών, των ανώνυμων, αλλά σε καμιά περίπτωση ανάξιων κατορθωμάτων, και μάλιστα εκείνων ακριβώς στα οποία δεν είναι παράγοντας που μετράει η αναγνώριση και η υστεροφημία, αλλά η αίσθηση του καθήκοντος, της ανυποχώρητης στάσης, του αλτρουισμού και της συλλογικής συνείδησης. Και στο σημείο αυτό, οι 700 Θεσπιείς και η πράξη τους δικαιώνονται κι γίνονται εκείνοι που κρύβονται περισσότερο πίσω από τις καβαφικές "Θερμοπύλες" ...
Το 1997 με πρωτοβουλία του δημάρχου Σπάρτης και έξοδα του Δήμου Σπαρτιατών στήθηκε δίπλα από το άγαλμα του Λεωνίδα και το μνημείο των Σπαρτιατών ένα άγαλμα που απεικονίζει ένα φτερωτό νεανία. Το μνημείο χαρακτηρίζεται από τον παρακάτω συμβολισμό:
- Ακέφαλη ανδρική κεφαλή: Ανώνυμη εθελουσία εισφορά των 700 Θεσπιεών για την ελευθερία.
- Προτεταμένα στήθη: Αγώνα, ανδρεία, δύναμη, γενναιότητα θάρρος.
- Φτερό τσακισμένο: Εκούσια θυσία και θάνατος.
- Ανασηκωμένο φτερό: Νίκη, δόξα, ψυχή, πνεύμα και την ελευθερία.
- Γυμνό κορμί: Έρωτας, που ήταν Θεός των Θεσπιών, Θεός την δημιουργίας, της ομορφιάς και της ζωής.
Υ.Γ. Δεν θα αναφερθώ άλλο στη μάχη των Θερμοπυλών, στη ναυμαχία του Αρτεμισίου, στη ναυμαχία της Σαλαμίνας, στη μάχη των Πλαταιών και στη ναυμαχία/μάχη της Μυκάλης. Οι σύνδεσμοι στη Βικιπαίδεια παρέχουν ικανές πληροφορίες.
Υ.Γ. 2 Ρεαλιστική και γλαφυρή απόδοση της μάχης των Θερμοπυλών παρέχει το βιβλίο του Στήβεν Πρέσφελντ "Οι πύλες της φωτιάς"
Υ.Γ.3: Και αν αναρωτιέστε αν υπάρχουν και χειρότερα,η απάντηση είναι ναι. Για τους είλωτες που συνόδευαν τους Σπαρτιάτες στη μάχη δεν έχει μιλήσει κανένας.
Και θα κλείσω την ανάρτηση με μια σύγχρονη, ανώδυνη (;), διάβαση του περάσματος των Θερμοπυλών , σε ένα ταξίδι Θεσσαλονίκη -Αθήνα
...
Και λίγο χιουμοράκι...
14 σχόλια:
Θα με ενδιέφερε πολύ να θίξεις και την παρουσία των Θηβαίων. :)
Βρίσκω λίγο αινιγματική τη συγκεκριμένη μάχη για πολλούς λόγους και, όσον αφορά τους Θηβαίους, ενώ είχα καταλήξει, ξαναδιάβασα προσεκτικότερα τον Ηρόδοτο και μπερδεύτηκα πάλι... Συνεπώς το άφησα στην άκρη. Για λίγο... ;))
Η αλήθεια είναι πως οι Θεσπιείς ήταν πράγματι οι αδικημένοι της ιστορίας. Αναρωτιόμουν πολύ καιρό γιατί "προβάλλονται" μόνο οι Σπαρτιάτες (οι 300 του Λεωνίδα), ενώ η θυσία των Θεσπιών δεν αναφέρεται πουθενά. Μέχρι που...απλά μου 'κοψε να το ψάξω!
Και πάλι όμως δεν καταλαβαίνω γιατί δεν αναφέρονται και οι υπόλοιποι 700, πόσο μάλλον οι Θηβαίοι, που πρώτη φορά ακούω ότι πολέμησαν κι αυτοί στις Θερμοπύλες..........................
Οι Θεσπιείς δεν είχαν καλό image maker, εν αντιθέσει με τους Σπαρτιάτες. Για τους Θηβαίους είναι τα πράγματα σχετικά ασαφη. Ποιοι βρέθηκαν, γιατί βρέθηκαν κι αν πολέμησαν...
Οι Θεσπιεις όντως είναι αδικημένοι από την ιστορία αλλά έμειναν για τον προφανή λόγο του να υπερασπίσουν την πόλη τους που ήταν πολύ κοντά και για να δώσουν τον όποιο χρόνο μπορούσαν στους συμπολίτες τους για να την εκκενωσουν. Οι Σπαρτιάτες από την άλλη είχαν την επιλογή να φύγουν αλλά έμειναν και έπεσαν για να καθυστερήσουν τους Πέρσες ώστε να μην καταδιωξουν το συμμαχικό στράτευμα, πολύ μακριά από την πόλη τους για αυτό και κέρδισαν αυτή την προβολή και την δόξα, επαναλαμβάνω αδίκως μόνοι τους. Αυτό που δεν γνωρίζουμε σίγουρα είναι εάν υπήρχε εντολή παραμονής και όχι υποχώρησης από τον εταιρο βασιλιά και την γερουσία όπως και τα διαπλεκόμενα εκείνης της στιγμής.
1. οι Θεσπιές δεν είναι καθόλου κοντά στην Θερμοπύλες. Είναι πολύ νότια και μάλιστα "από την άλλη πλευρά" της πορείας προς Αθήνα.
Έμειναν και πολέμησαν γιατί γούσταραν! Και η άξια της προσφοράς τους και η τιμή που τους πρέπει είναι σαφώς μεγαλύτερη από των Λακεδαιμονίων. Σημειωτέον ότι και οι Θεσπισθείς είχαν αξιόμαχο στράτευμα.
2. οι Θηβαίοι ήταν "υπό επιτήρηση". Ο λόγος που δεν τους άφησε να φύγουν ήταν γιατί είχαν ήδη "μηδίσει".
Στο άρθρο υπάρχει μια ανακρίβεια:
Αναφέρεται ότι το 1997 με πρωτοβουλία του Δημάρχου Σπάρτης και έξοδα του Δήμου Σπαρτιατών στήθηκε άγαλμα-μνημείο για τους 700 Θεσπιείς.
Για την αποκατάσταση της αλήθειας γνωστοποιούμε ότι το άγαλμα, "ο φτερωτός νεανίας" στήθηκε μετά από ατέρμονες προσπάθειες των Απανταχού Θεσπιέων και την οικονομική προσφορά των ίδιων, από το υστέρημά τους.
Χαράλαμπος Μελισσάρης
Φιλόλογος-Ιστορικός
Ένα ωραίο βιβλίο που καθίσταται επίκαιρο και προσεγγίζει ιδεολογικά τη δική σας ανάγνωση είναι του συμπατριώτη μου, Γεράσιμου Μπόγρη. Λέγεται ριφιφί στο μουσείο. Περιστρέφεται γύρω από την ανακάλυψη του τάφου του Δημόφιλου του αρχηγού των Θεσπιαίων. επειδή ψάχνετε και το λογο που σας επισκέπτονται συνεχώς τώρα είναι γιατι συμπληρώνονται 2500 χρόνια από τη μάχη και θα υπαρξουν εορτασμοι που φαίνεται ότι δεν θα περιλαμβάνουν καθόλου του Θεσπιείς.
Σας ευχαριστώ, θα το έχω υπόψη μου το βιβλίο. Ο λόγος για τον οποίο με επισκέπτονται είναι γιατί δυο "αιλιναραδεικαις" ιστοσελίδες τόλμησαν αλλοιώνοντας το περιεχόμενο του κειμένου μου να δημοσιεύσουν ένα σύνδεσμο που οδηγεί σε αυτό. Διευκρινίζεται πάντως ότι το 2020 συμπληρώνονται 2499 χρόνια από την μάχη και ΟΧΙ 2500, διότι ΔΕΝ υπάρχει έτος 0.
Με αφορμή την πρόσφατη , για λάθος λόγους, δημοφιλία της ανάρτησης, παρατήρησα ότι υπάρχουν αρκετά σχόλια τα οποία έχω αφήσει αναπάντητα και αυτό μπορεί να δημιουργήσει λάθος εντυπώσεις.
Έχουμε και λέμε λοιπόν:
1) Όπως αναφέρω και στο συμπλήρωμα της ανάρτησης, οποιαδήποτε εθνικιστική ή τοπικιστική προσέγγιση της πράξης των Θεσπιέων αποτελεί στην πραγματικότητα προσβολή της μνήμης τους και της θυσίας τους διότι περιορίζει και χρονικά και χωρικά την απήχησή τους ως σύμβολο.
2) Οι Πέρσες πήγαν στις Θεσπιές και τις Πλαταιές για να τις κάψουν,επειδή δεν μήδισαν. Δεν έχει να κάνει με το πού είναι ο δρόμος για την Αθήνα.
3) Εκφράσεις του τύπου "έτσι γούσταραν" είναι προσβολή για τους Θεσπιείς μιας και τους παριστάνει ως ηλίθιους ή/και καταθλιπτικούς που πήγαν και πέθαναν χωρίς λόγο και άρα δεν τους αξίζει καμία τιμή αλλά ψυχολογική υποστήριξη.
4) Η παρουσία των Θηβαίων είναι μια πονεμένη ιστορία και δεν πιστεύω πώς έχουμε τα απαιτούμενα στοιχεία ώστε να την εξηγήσουμε. Επιτροχάδην: Γιατί βρέθηκαν εκεί από τη στιγμή που η Θήβα είχε μηδίσει; Αν υποθέσουμε, ότι ισχύει η πληροφορία ότι ήταν οι δημοκρατικοί της Θήβας που πήγαν εκεί είτε επειδή τους έστειλε (γιατί όμως, ξαναρωτάω) η πόλη τους για να πεθάνουν και να ξεμπερδεύει μαζί τους ή μόνοι τους επειδή διαφωνούσαν με την φιλοπερσική θηβαϊκή πολιτική,για ποιον λόγο οι Σπαρτιάτες να τους υποψιάζονται και να τους κρατήσουν εκεί; Πόσο μπορούμε να εμπιστευτούμε τον Ηρόδοτο (που δεν Θουκυδίδης) από τη στιγμή που είναι προσδεμένος στο άρμα της Αθήνας για τις πληροφορίες που μας δίνει για τους Θηβαίους οι οποίοι, ας μην ξεχνάμε, είναι οι βασικοί αντίπαλοι της Αθήνας στην Στερεά Ελλάδα και στα χρόνια της προσπάθειας της Αθήνας να επιτύχει και ηπειρωτική ηγεμονία το αντίπαλον δέος;
5) Όσα γράφω στο κείμενο μου είναι πλήρως τεκμηριωμένα , με βάση τουλάχιστον τα στοιχεία που κυκλοφορούσαν στο Διαδίκτυο τότε που το έγραφα, τα οποία, για να τα γράψω, τα είχα διασταυρώσει, όπως κάνω πάντα (και εννοώ ότι το έψαξα και δεν αντέγραψα την πρώτη πληροφορία που βρήκα, κι όχι ότι πήρα τηλέφωνο τους δημάρχους) . Σε περίπτωση που δεν ισχύουν, η ευθύνη είναι των δημοσιογράφων. Πάντως εκείνα τα χρόνια στην Σπάρτη είχαν ένα ποζερά δήμαρχο, ο οποίος, ας πούμε, είχε υπογράψει με τον Αβραμόπουλο που ήταν ο δήμαρχος της Αθήνας τη, την λήξη του Πελοποννησιακού Πολέμου...
Τους Θηβαίους τους ΕΦΕΡΕ ΜΕ ΤΟ ΖΟΡΙ Ο ΛΕΩΝΙΔΑΣ γιατί είχαν ΥΠΟΚΥΨΕΙ ΣΤΟΥΣ ΠΕΡΣΕΣ.. ΕΙΧΑΝ ΜΗΔΙΣΕΙ δηλαδή .. 1000 τον αριθμό και τους έβαλε μπροστά μπροστά ! Η θα πολεμήσετε τους Πέρσες και θα πεθάνετε ΕΝΔΟΞΑ Η ΘΑ ΣΑΣ ΣΚΟΤΩΣΟΥΜΕ ΕΜΕΙΣ!
Εδώ μερικές πληροφορίες ακόμη από τη μηχανή του χρόνου ..
https://www.mixanitouxronou.gr/i-polemiki-areti-ton-thespieon-poy-paremeinan-stis-thermopyles/
Ανώνυμε της 25ης Μάΐοου, έχω ήδη αναφερθεί στο γιατί είναι ιδιαίτερη η περίπτωση των Θηβαίων και γιατί δεν μπορούμε να βγάλουμε συμπέρασμα. Αυτό που λες είναι μία εικασία από τις πολλές. Η δε "Μηχανή του Χρόνου" είναι φάση "αχ πού 'σαι νιότη που 'λεγες πως θα γεννιόμουν άλλος". Δυστυχώς πια είναι αναξιόπιστη. Ευχαριστώ για τα σχόλια, ωστόσο.
Προφανώς ο στίχος είναι ""αχ, που ΄σαι, νιότη, που 'δειχνες πως θα γινόμουν άλλος"
Δημοσίευση σχολίου