"Έξι χιλιάδες νέοι" (Γιώργος Χειμωνάς): Πολυτεχνείο, 1973

Το "πεζοποίημα" του Γιώργου Χειμωνά αναφέρεται στην εξέγερση του Πολυτεχνείου... Και όχι μόνο σ' αυτούς που ήταν μέσα στο ίδρυμα , αλλά και σε όσους νοερά ήταν μαζί τους τότε και σε όσους από μας εμπνεύστηκαν από αυτούς έκτοτε.
   Ο συγγραφέας αποσιωπά το συγκυριακό και το ευκαιριακό. Κρατά τα γενικά, βαθύτερα και ουσιαστικά συστατικά των συμβάντων και έτσι κατορθώνει να δώσει πανανθρώπινο και διαχρονικό χαρακτήρα στο γεγονός... Περιγράφει την τελική σκηνή της αιματηρής καταστολής σαν ένα γεωλογικό φαινόμενο... Η γη ανοίγει και οι νέοι βυθίζονται στο τεράστιο βάραθρο που δημιουργείται... Διπλός ο συμβολισμός του βαράθρου. Από τη μια, δείχνει τον έντονo αποτροπιασμό της φύσης για το συμβάν... Από την άλλη, λειτουργεί σαν μια διαρκής υπόμνηση της εγκληματικής ενέργειας, και, άρα, και του μεγέθους της θυσίας των νέων. Και η τελευταία φράση του ποιήματος σε αυτό αποσκοπεί. Κανένας δεν τολμά να κοιτάξει. Εξαιτίας του δέους και εξαιτίας της ανάγκης να μην σβηστεί από τη μνήμη η θυσία αυτή... κι ο συγγραφέας δηλώνει την πρόθεσή του να γίνει φύλακας και θεματοφύλακας της μνήμης αυτής. Και κάνει και μας...
   Τα παιδιά αυτά (που τα έλεγαν αλήτες και τρομοκράτες) ήταν αυτά που ξέπλυναν την ντροπή όλης της κοινωνίας που, μουδιασμένη και φοβισμένη, κοιτούσε τις δουλειές της, ιδιωτεύοντας, κάνοντας πως δε βλέπει τις εξορίες και τους βασανισμούς, την ανελευθερία και το σκοταδισμό, και επιδίδονταν με ένοχη απόλαυση στον "άρτον" και τα "θεάματα" που της πρόσφεραν αυτοί που της υποθήκευαν το μέλλον. Τα παιδιά αυτά εξιλέωσαν όλους όσους παρίσταναν ότι δεν έχουν καταλάβει ότι ...
  Τα παιδιά αυτά δήλωσαν "παρών στο ραντεβού τους με την Ιστορία και σήκωσαν αγόγγυστα το βάρος που τους αναλογούσε, την ώρα που διάφοροι μεγαλόσχημοι "διάβαζαν και δεν ήξεραν" ή έκαναν "αντίσταση" από το εξωτερικό, περιμένοντας να παραστήσουν τον ... Κιγκινάτο. Και όταν καταλάγιασε η φωτιά και οι συγκρούσεις αποσύρθηκαν αμίλητα στο παρασκήνιο και συνέχισαν τη ζωή τους...
    Για τα παιδιά αυτά, όταν - ακόμα και σήμερα- μερικοί κακολογούν, να μην ακούστε τίποτα. Γιατί για κάθε έναν που εξαργύρωσε πολιτικά πανάκριβα την -μικρότερη, μεγαλύτερη ή φανταστική- συμμετοχή του στα γεγονότα εκείνα , τουλάχιστον ένας ακόμα σιώπησε και επέστρεψε στη ζωή του, σαν ένας ηθοποιός που τελείωσε η παράσταση του, πιστεύοντας ακόμα ότι δεν έκανε τίποτα ηρωικό, πάρα μόνο το καθήκον του. Στην ανθρώπινη υπόσταση του και στην πολιτική του ιδιότητα. Γιατί, ακόμα κι αν κάποιος στην ωριμότητα του έβλαψε την χώρα, ο εικοσάχρονος εαυτός του μέσα από το Πολυτεχνείο την ωφέλησε περισσότερο (χωρίς αυτό να σημαίνει βέβαια ότι είναι στο απυρόβλητο...). Γιατί, αν τώρα έχουμε την δυνατότητα να τους ψέγουμε για όσα κακά έχουνε κάνει, οι τότε αγώνες τους μας την παρέχουν. Για αυτό σε καμιά περίπτωση δεν αμαυρώνουν το Πολυτεχνείο οι αστοχίες και τα αμαρτήματα αυτών των λίγων. Αντίθετα, το Πολυτεχνείο και η νεανική τους αθωότητα απαλύνουν τους συμβιβασμούς της ωριμότητας τους και δίνουν κάποιο νόημα στη ζωή τους...
   Η ανάρτηση αυτή είναι αφιερωμένη σε όλους όσους εκείνα τα χρόνια μοίρασαν απλόχερα τη δίψα τους για ζωή, για να μην διψάμε εμείς σήμερα...
Στον Αλέκο Παναγούλη, που προσπάθησε να δολοφονήσει το τύραννο, βασανίστηκε ανηλεώς, καταδικάστηκε σε θάνατο , αλλά ακόμα και έτσι κατάφερα να εξευτελίσει τους βασανιστές του και να σκοτώσει "ηθικά" τη Χούντα, γνωστοποιώντας διεθνώς την παρέκκλιση στην οποία βρέθηκε η Ελλάδα, μέσω της παγκόσμιας κινητοποίησης που οργανώθηκε, ώστε να μην εκτελεστεί η ποινή και να απελευθερωθεί ο Παναγούλης.

Στο Κερκυραίο φοιτητή  Κώστα Γεωργάκη που αυτοπυρπολήθηκε στην Γένοβα το 197ο, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την χούντα και φανέρωσε με τη θυσία του σε όλο τον πολιτισμένο κόσμο σε τι καθεστώς εκβαρβαρισμού είχε περιέλθει η χώρα που "βύζαξε" του πολιτισμό...

Στον Γιώργο Σεφέρη που με τη δήλωση του κατά της Χούντας ,το 1969 ,την απογύμνωσε ηθικά. Που στήριξε με το κύρος του νομπελίστα την αντιστασιακή έκδοση "18 κείμενα"...








Και που η κηδεία του, 1971, αποτέλεσε- μαζί με την κηδεία του Γ, Παπανδρέου, το 1968- την μεγαλύτερη παλλαϊκή διαμαρτυρία εναντίον της χούντας... Όπως ακριβώς η κηδεία του Παλαμά το 1943 αποτέλεσε την πρώτη πάνδημη πράξη αντίστασης κατά των Ναζί.








Τους πνευματικούς ανθρώπους που σίγησαν επιδεικτικά - πλην της εκδοτική προσπάθειας που αναφέρθηκε παραπάνω- ( όπως ακριβώς και ο λαός της Αθήνας το 1941 κλείστηκε στα σπίτια του την ώρα που μπαίνανε οι Γερμανοί) και αφόπλισαν το επίχρισμα δημοκρατικότητας με το οποίο προσπάθησε η χούντα, να ξεγελάσει τον κόσμο.

Στους 24 εξακριβωμένους νεκρούς και 1051 τραυματίες της εξέγερσης, και στους πολύ περισσότερους ανεπίσημους, μα πραγματικούς για τους συγγενείς και φίλους τους...

Σε όλους , επωνύμους (Θεοδωράκης, Ρίτσος, Μίσσιος κλπ) και ανώνυμους, όσους εξορίστηκαν βασανίστηκαν ή φυλακίστηκαν.
  Στους αξιωματικούς του Κινήματος του Ναυτικού, ακόμα και αν απέτυχε το κίνημα,που στάθηκαν στο ύψος τους,αρνούμενοι να γίνουν καταπιεστές αυτών που υποτίθεται ότι υπερασπίζονταν, . Στον Σπύρο Μουστακλή,εκ των εμπνευστών του κινήματος, που βασανίστηκε απάνθρωπα στα κρατητήρια της ΕΣΑ, έχασε για πάντα την υγεία του και πέθανε από επιπλοκές στα τραύματα που οφείλονταν στον βασανισμό του το 1986. Στο πλήρωμα του αντιτορπιλικού "Βέλος", που αυτομόλησε μετά το Κίνημα, αρνούμενο να υπηρετεί την χούντα.
   Στους Κύπριους, Ελλαδίτες και - γιατί όχι? - Τούρκους στρατιώτες που σκοτώθηκαν στην τουρκική εισβολή στην Κύπρο, την αφορμή για την οποία έδωσαν οι ίδιοι οι "εθνοσωτήρες", προσπαθώντας να κάνουν εξαγωγή της χούντας τους στη Κύπρο. Στους πρόσφυγες, επίσης, ένθεν κι ένθεν της πράσινης γραμμής...
   Σε όλους όσους αντιστάθηκαν, ακόμα και παθητικά, κρατώντας άσβεστη στη ψυχή τους την δίψα για ελευθερία, ψωμί και παιδεία...
   Για αυτούς, ακόμα, που παρασύρθηκαν από την άγνοια τους και τα παραμύθια της χούντας, όπως ο στρατιώτης οδηγός του μοιραίου τανκ, και πέρασαν τη ζωή τους αντιμετωπίζοντας τις τύψεις τους...
   Στους αμετανόητους οπαδούς της χούντας και τις ονειροφαντασίες τους. Νιάνια νιανιά νια...
Εξόριστε με, ρε! Βασανίστε με! Κουκου! Εδώ είμαι...  Εδώ είμαι...

    Στους έξι χιλιάδες νέους αυτούς να μην τους χαριστείτε (δεν θα το επιθυμούσαν ούτε αυτοί που τίμησαν τη συμμετοχή τους με τον μετέπειτα βίο τους, αλλά ούτε κι αυτοί που δεν στάθηκαν στο ύψος της, καθώς η επιτίμηση σας θα τους θυμίζει αυτό που ήταν κάποτε, το μεγάλο, και θα τους κάνουν να ξεχνούν στιγμιαία το ευτελές τους τώρα), αλλά μην τους ξεχάσετε...
Και καθώς θα ζητάτε κι εσείς το μερτικό σας στο ψωμί, την παιδεία και την ελευθερία, μην ξεχνάτε τα τριαντάφυλλα...

Kαι θα κάνει ξαστεριά...



(Αλήθεια είναι! Έγραψα αυτό το ποστ φορτισμένος... Κι αυτοί που μας προδώσανε, ανέραστοι να μείνουν)

Υ.Γ.: Άλλη δημοσίευση για το Πολυτεχνείο εδώ