1. Η εξάπλωση των Αράβων (σελ. 26-28) και 2. Το εμπόριο και ο πολιτισμός των Αράβων ( σελ. 29-30) [ΚΕΦ. 2ο: ΛΑΟΙ ΣΤΟΝ ΠΕΡΙΓΥΡΟ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΙΙ. Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΙΣΛΑΜ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΟΥ ΜΕΣΑΙΩΝΑ]

   Ενόσω οι Βυζαντινοί και οι Πέρσες τρωγότανε σαν τα κοκόρια και υπογράφανε συνθήκες "αιώνιας ειρήνης" που κρατούσανε δυο τρία χρόνια, ένα λαός ετοιμαζόταν να βγει στο προσκήνιο της Ιστορίας! 

Οι Άραβες. 

    Εκμεταλλευόμενοι την κόπωση Βυζαντινών και Περσών από τις μεταξύ τους μάχες,  διέλυσαν τους μεν  Πέρσες, κατέλυσαν την αυτοκρατορία τους και τους αφομοίωσαν θρησκευτικά, τη δε Βυζαντινή Αυτοκρατορία την ταρακούνησαν  συθέμελα, κόντεψαν δυο φορές να την καταλύσουν και τελικά της αφαίρεσαν τη Συρία και την Αίγυπτο ( τις περιοχές που όλως μη τυχαίως  αποτελούνταν από μονοφυσίτες τους οποίους οι βυζαντινοί αυτοκράτορες είχαν κυνηγήσει αλύπητα ως αιρετικούς ) και  αργότερα και τις υπόλοιπες περιοχές της Βόρειας Αφρικής. 

  Πριν δούμε, τα σχεδιαγράμματα των σχετικών ενοτήτων, ας δούμε ακόμα μια  και μία σχετικές ανάρτήσεις:

Βυζαντινή τέχνη και πολιτισμός, μεσαιωνικός δυτικός πολιτισμός, βυζαντινή παράδοση στα Βαλκάνια και τη Ρωσία, αραβικός πολιτισμός. (σελίδες 93- 113)

Η εμφάνιση του Ισλάμ και οι αραβικές κατακτήσεις

1. Η εξάπλωση των Αράβων, σελ. 26-28

Α) Ίδρυση και αρχές Ισλάμ (βασικοί όροι)

Ισλάμ: μονοθεϊστική θρησκεία που ίδρυσε ο Μωάμεθ. (σημαίνει αφοσίωση και πίστη στο Θεό)

Μωάμεθ:  συνδύασε αρχές Χριστιανισμού και Ιουδαϊσμού.

Η αποκάλυψη του Γαβριήλ στον Μωάμεθ
(περσική μινιαυούρα του 1307)

Έτος της Εγίρας (αποδημίας) 622 μ.Χ.: Ο Μωάμεθ κατέφυγε στη Μεδίνα όπου απέκτησε έναν πυρήνα πιστών οπαδών. Το έτος αυτό καθιερώθηκε ως αφετηρία του χρονολογικού συστήματος των Αράβων.

Μέσα στην επόμενη δεκαετία το Ισλάμ εξαπλώθηκε σε όλη την Αραβία.

Κοράνι: ιερό βιβλίο της νέας θρησκείας απαιτεί από τους πιστούς (Μουσλίμ) να διαδώσουν το Ισλάμ με ιερό πόλεμο (Τζιχάντ). Απαγορεύει ωστόσο να επιβάλλουν το Ισλάμ με καταναγκασμό στους Χριστιανούς και Ιουδαίους. Όσοι πιστοί πεθαίνουν κατά τον ιερό πόλεμο εξασφαλίζουν θέση στον παράδεισο.

Β) Επέκταση – παράγοντες και συνέπειες

Χερσαίες κατακτήσεις

Επέκταση Αράβων προς Βυζάντιο

7^ο- 8^ο αι. οι Άραβες κατέκτησαν Παλαιστίνη, Συρία, Αίγυπτο, Μεσοποταμία και Περσία à τα ανατολικά σύνορα του Βυζαντίου περιορίστηκαν στη Μ. Ασία

Λόγοι αραβικών κατακτήσεων:

ü  Εξάντληση Βυζαντινών και Περσών από μακροχρόνια πολεμική σύγκρουση στα χρόνια του Ηρακλείου

ü  Αντίθεση μεταξύ κέντρου και ανατολικών επαρχιών του Βυζαντίου που παρέμειναν προσκολλημένες στην αίρεση του Μονοφυσιτισμού à οι επαρχίες αυτές ενσωματώθηκαν στο αραβικό κράτος (Χαλιφάτο)

Επέκταση Αράβων προς Δύση

Ως 8^ο αι. κατέκτησαν παράλια Β. Αφρικής – μεγάλο μέρος Ισπανίας.

Την προέλασή τους σταμάτησαν οι Φράγκοι το 732 στο Πουατιέ Γαλλίας.

Θαλάσσιες κατακτήσεις

Διεκδίκησαν κυριαρχία Μεσογείου από Βυζάντιο με αξιόλογο στόλο.

Κατέκτησαν Κύπρο, Ρόδο, Κω, Χίο. 9^ο αι.: Κρήτη και Σικελία

2 φορές πολιόρκησαν Κωνσταντινούπολη (674-678, 717-718)

Απόκρουση χάρη:

v  Απόρθητα τείχη

v  Υγρό πυρ, νέο όπλο που έκαιγε τα πλοία εχθρών (εφεύρεση Καλλίνικου)

 Συνέπειες αραβικών κατακτήσεων:

1)   Διάσπαση μεσογειακού κόσμου, που είχε ενοποιηθεί από Ρωμαίους

2)   Εδαφική συρρίκνωση Βυζαντίου

3)   Απώλεια σημαντικών αστικών κέντρων

4)   Ερήμωση περιοχών βυζαντινής αυτοκρατορίας à μείωση αγροτικής παραγωγής

5)   Αρνητική επίδραση σε εσωτερικό και εξωτερικό εμπόριο Βυζαντίου

Eμπόριο και πολιτισμός του ισλάμ from irinikel

2. Το εμπόριο και ο πολιτισμός των Αράβων, σελ. 29-30

 Α) Εμπόριο

8^ο αι: Άραβες ασχολούνται με το διεθνές εμπόριο χάρη στην εξαιρετική γεωγραφική θέση Χαλιφάτου (μεταξύ Α – Δ)

Μεταφορά μπαχαρικών, ειδών πολυτελείας à τεράστια κέρδη

Καινοτομίες: εμπορικές εταιρείες, τσεκ, πιστωτικό σύστημα (τράπεζες)

Αλάμπρα

Β) Γράμματα, επιστήμες, τέχνες

Κόρδοβα, Βαγδάτη: μεγάλες πόλεις με βιβλιοθήκες και πανεπιστήμια

Βιβλιοπωλεία σε μεγάλες πόλεις

Μετέφρασαν έργα Ινδών, Περσών, Ελλήνων (Αριστοτέλη)

Τέχνη ανεικονική

Τεμένη (τζαμιά), διακοσμημένα με μωσαϊκά, φυτικές παραστάσεις

Έργα μικροτεχνίας

Αραβούργημα

 

Γ) Επίδραση αραβικού πολιτισμού

Η Δύση επηρεάστηκε σε πολλούς επιστημονικούς τομείς από Άραβες:

Ø  Μαθηματικά: καθιέρωσαν ινδική αρίθμηση

Ø  Γεωγραφία: οργάνωσαν μακρινά ταξίδια

Ø  Αστρονομία: υπολόγισαν τροχιά πλανητών, ήλιου

Ø  Χημεία: ανακάλυψαν θεϊκό οξύ, οινόπνευμα

Ø  Ιατρική: νέα φάρμακα, πολύπλοκες εγχειρίσεις

Ø  Εισήγαγαν χαρτί, βερίκοκο, αγκινάρα, βαμβάκι, λεμόνι, ζαχαροκάλαμο

Πολλές αραβικές λέξεις επιβιώνουν στις ευρωπαϊκές γλώσσες.

Δείγμα της αραβικής ανεικονικής τέχνης 

 

Στις ναυμαχίες  Αράβων και Βυζαντινών και στο υγρό βασίστηκε η περιγραφή της μάχης στο Blackwater στα βιβλία φαντασίας "Game of Thrones"  και στην αντίστοιχη τηλεοπτική σειρά.