Για το "μπαρ"

Όποιος μπήκε γιατί νομίζει ότι είναι υποχρεωτικό...
Να την "κάνει"!
ΤΩΡΑ!!!!!!!!!!!!!!!

(Εκτός από όταν δεν έχουμε βιβλία... Τότε είναι υποχρεωτικό... Για γκελ μπουρντά, καμάρια μου!)

Κυριακή 30 Ιανουαρίου 2011

Η Μάχη του Μαραθώνα. (Ο ...Σπαρτιάτης άργησε μια μέρα... :P)

Η μάχη του Μαραθώνα έγινε το 490 πΧ,, στις 12 του Σεπτέμβρη, σύμφωνα με τον επικρατέστερο υπολογισμό των ιστορικών.
(Πράγμα που  σημαίνει ότι φέτος, το 2011, θα συμπληρωθούν 2.500 χρόνια από τη διεξαγωγή της ).
(Δυστυχώς δεν ξέρω την προέλευση του βίντεο, ώστε να αναφέρω την πηγή) 
Η μάχη
Στο Μαραθώνα οι Αθηναίοι και οι Πλαταιείς εκμεταλλευόμενοι την υπεροψία και μέθη των  αήττητων μέχρι τότε Περσών, τις συνθήκες του εδάφους στο πεδίο της μάχη , το γεγονός ότι διακυβευόταν το μέλλον της πόλης τους και βασιζόμενοι  στις ικανότητες ενός ιδιοφυούς στρατηγού , όπως ο Μιλτιάδης, συνέτριψαν τους Πέρσες και τους εξανάγκασαν να αποχωρήσουν κακήν κακώς, μετρώντας σημαντικές απώλειες, ενώ αντίθετα οι Αθηναίοι είχαν 192 νεκρούς μόνο και 11 οι Πλαταιείς.
 Τα παρακάτω σχεδιαγράμματα από εδώ
                                                                 Α Φάση της μάχης

Οι Αθηναίοι με δυνατές πτέρυγες διαλύουν τις πτέρυγες των Περσών, ενώ το αδύναμο κέντρο της αθηναϊκής φάλαγγας  υποχωρεί.

                                               Β΄ Φάση της μάχης

Τα άκρα των Αθηναίων συγκλίνουν προς το κέντρο και  βρίσκονται στα νώτα του κέντρου  των Περσών, ενώ και οι  Αθηναίοι στο κέντρο σταματούν να υποχωρούν και  επιτίθενται . Οι Πέρσες πανικοβάλλονται και τρέχουν στα καράβια. Πολλοί πνίγονται στα έλη της περιοχής. Οι Αθηναίοι καίνε όσα καράβια μπορούν. 
Οι συνέπειες
το πεδίο της μάχης σήμερα
Είναι ένα πάρα πολύ  σημαντικό ιστορικό γεγονός για πολλούς λόγους. Πρώτα από όλα οι Έλληνες ξεπέρασαν τον ψυχολογικό φόβο που αισθάνονταν απέναντι στον αήττητο στρατό των Περσών (και μόνο το όνομα των Περσών  τους προκαλούσε φόβο, μας λέει ο Ηρόδοτος ) και απέκτησαν εμπιστοσύνη στις δυνάμεις και στις  πολεμικές τακτικές τους. Έπειτα, τους έδωσε χρόνο να κάνουν τις απαραίτητες διεργασίες, ώστε ενωμένοι να διώξουν οριστικά τον περσικό κίνδυνο αλλά και να αντιληφθούν ότι ουσιαστικά αποτελούν την ίδια φυλή, παρά τις επιμέρους διαφορές τους.  Και, τέλος, πράγμα το οποίο είναι και το σημαντικότερο διαχρονικά, η νεόκοπη αθηναϊκή δημοκρατία ισχυροποιήθηκε  (και αποτέλεσε ιδιαίτερη ενίσχυση ως προς αυτό ότι Σπαρτιάτες δεν πρόλαβαν να φτάσουν πριν τη μάχη), επικράτησε και προετοίμασε την κλασική εποχή, κληροδοτώντας μας έννοιες όπως η ελευθερία, η ισότητα, ο ανθρωπισμός  και άλλα.
Ένα στιγμιότυπο της μάχης
Ένας από τους νεκρούς της μάχης ήταν ο Κυναίγειρος, ο αδερφός του μεγάλου τραγικού ποιητή Αισχύλου. Κατά την αποχώρηση των περσικών καραβιών μέσα στο πανικό, θέλησε να σταματήσει ένα καράβι πιάνοντας το με το ένα του χέρι. Ένας Πέρσης στρατιώτης του το έκοψε. Τότε αυτός άρπαξε το πλοίο με το άλλο χέρι και , όταν του το έκοψαν κι αυτό, βούτηξε με τα δόντια το καράβι. Τότε τον αποκεφάλισαν. Τέτοια ήταν η ορμή  και η αυτοθυσία των Αθηναίων και, βέβαια, το μεθύσι από την απρόσμενη και (και για αυτό) μεγαλειώδη επιτυχία.

Το επίγραμμα
Ο Σιμωνίδης ο Κείος έγραψε το ακόλουθο επίγραμμα για τον τύμβο των νεκρών  Αθηναίων της μάχης.
  • Ελλήνων προμαχούντες Αθηναίοι Μαραθώνι, χρυσοφόρων Μήδων εστόρεσαν δύναμιν
    • (Αμυνόμενοι υπέρ των Ελλήνων οι Αθηναίοι στον Μαραθώνα, κατέστρεψαν τη δύναμη των χρυσοντυμένων Περσών)
Ο Αισχύλος, ο Καβάφης και ο Αναγνωστάκης = Εδώ Πολυτεχνείο (αύριο ποιος ξέρει πότε και πού...)
Ο μεγάλος ποιητής Αισχύλος ήταν ένας από τους πολεμιστές του Μαραθώνα. Παραβλέποντας τις νίκες του στους δραματικούς αγώνες, θεωρούσε σημαντικότερο γεγονός της ζωής του ότι ήταν κι αυτός ένας από τους Αθηναίους μαχητές.
Έτσι έγραψε το παρακάτω  επιτύμβιο επίγραμμα για τον εαυτό του.
 " Αἰσχύλον Εὐφορίωνος Ἀθηναῖον τόδε κεῦθει
μνῆμα καταφθίμενον πυροφόροιο Γέλας·
ἀλκὴν δ' εὐδόκιμον Mαραθώνιον ἄλσος ἄν εἴποι
καὶ βαθυχαιτήεις Μῆδος ἐπιστάμενος.   "
Στα νεότερα ελληνικά:
    Τον γιο του Ευφορίωνα τον Αθηναίο Αισχύλο
κρύβει νεκρόν το μνήμα αυτό της Γέλας με τα στάρια·
την άξια νιότη του θα ειπεί του Μαραθώνα το άλσος
κι ο Μήδος ο ακούρευτος οπού καλά την ξέρει.   
Ο Καβάφης στο ποίημα του "Νέοι της Σιδώνας, 400 μΧ" , σε ένα περιβάλλον δηλαδή που πολύ απέχει από τον ιστορικό χρόνο και χώρο αλλά και από τις  γενικότερες συνθήκες που επικρατούσαν στην προκλασική και κλασική εποχή,   βάζει ένα  μορφωμένο νεαρό να επιπλήττει τον Αισχύλο για την επιλογή του αυτή. Ο ίδιος ο Καβάφης , κατά τα γνωστά, δεν παίρνει θέση. Θέτει τα ερωτήματα. Οι απαντήσεις είναι δικές μας. Μονάχα  η αραιογράμματη γραφή στη λέξη "μόνο" αποτελεί μια ένδειξη ότι βρίσκεται κάπου στη μέση. Θεωρεί το ίδιο σημαντική δηλαδή και την συμμετοχή του ποιητή στη μάχη αλλά και τη λογοτεχνική του παραγωγή, καθώς τις θεωρεί αλληλένδετες. 
Αλλά δεν συμφωνεί και καθόλου με τη στείρα και ωραιοπαθή αρχαιολατρία του νεαρού και τα λόγια που λέει εκ του ασφαλούς σε ένα εστέτ και αρωματισμένο περιβάλλον, ζώντας σε ένα τρόπο ζωής ετοιμοθάνατο. (Ο Θεοδόσιος είχε αρχίσει ήδη να γκρεμίζει αρχαίους ναούς και έποταν συνέχεια...)

Ο Μανόλης Αναγνωστάκης στο ποίημα του "Νέοι της Σιδώνας,1970 μΧ" είναι αναφανδόν κατά των ηρώων του. Δηλαδή της νεολαίας της εποχής που επιδίδεται σε μια ηδονιστική ζωή, γεμάτη από ξεγνοιασιά, και αδιαφορεί για την δικτατορία που έχει επιβληθεί στη χώρα και το στυγνό καθεστώς ανελευθερίας που τη μαστίζει .     Ευτυχώς "'έξι χιλιάδες νέοι" τον "διέψευσαν" και έφτιαξαν τον δικό τους Μαραθώνα απαιτώντας "Ψωμί. παιδεία , ελευθερία", αφήνοντας σε μας παρακαταθήκη για το μέλλον την διεκδίκηση  του ψωμιού και των τριαντάφυλλων που μας αναλογούν, όταν αυτά κινδυνεύουν
...
Ο αγγελιοφόρος
Ο Φειδιππίδης  ήταν ο αγγελιαφόρος των Αθηναίων.  Ήταν αυτός που έτρεξε και μέσα σε μια μέρα έφτασε στη Σπάρτη για να ζητήσει βοήθεια από τους Σπαρτιάτες.
Σε ανάμνηση του γεγονότος αυτού διεξάγεται από το 1983, το "Σπάρταθλο", ένας υπερμαραθώνιος (= αγώνας δρόμου  σε απόσταση μεγαλύτερη από αυτή του Μαραθωνίου) μήκους 245, 3 χιλιομέτρων, που καλύπτει την απόσταση Αθήνα - Σπάρτη.
Πολυνίκης του θεσμού είναι ο υπερμαραθωνοδρόμος Γιάννης Κούρος από την Τρίπολη.

Ο Φειδιππίδης δεν πήγε μόνο στην Σπάρτη, γύρισε κιόλας, για να μεταφέρει την απάντηση των Σπαρτιατών. Προς τιμή του και με αφορμή την συμπλήρωση 2. 500 χρόνων από την μάχη του Μαραθώνα  η  παλιά  μαραθωνοδρόμος  Μαρία Πολύζου επανέλαβε τον "φειδιππίδειο άθλο"   και διένυσε , εκκινώντας την 26η Ιουλίου του 2010 , την μήκους 540 χιλιομέτρων απόσταση της διαδρομής Αθήνα - Σπάρτη - Αθήνα - Τύμβος Μαραθώνα, σε έξι μέρες. (Οι διοργανωτές επέλεξαν ως την εκδοχή που  τοποθέτεί την τον Αύγουστο του 490 πΧ)

Ο Φειδιππίδης ήταν εκείνος, σύμφωνα με το θρύλο, που έφερε στους Αθηναίους την αναγγελία της νίκης. Ξεκίνησε από το Μαραθώνα μετά τη μάχη και φτάνοντας στην Αθήνα, πρόλαβε να πει μόνο μια λέξη πριν ξεψυχήσει, κατά την παράδοση. "Νενικήκαμεν", έχουμε νικήσει δηλαδή.
Προς τιμή του, από την αναβίωση των Ολυμπιακών αγώνων το1896 και εξής, διεξάγεται ένας ο μαραθώνιος δρόμος.  Νικητής στους πρώτους Ολυμπιακούς αγώνες ήταν το Σπύρος Λούης από το Μαρούσι, για αυτό και το ευρισκόμενο στο Μαρούσι, Ολυμπιακό Στάδιο της Αθήνας φέρει το όνομα του.
Από το 1920 και μετά επικράτησε η απόσταση του μαραθωνίου δρόμου να έχει μήκος 42. 195 μέτρα.
Ο μαραθώνιος της Αθήνας διεξάγεται κάθε Νοέμβρη με εκκίνηση τον Τύμβο της μάχης και τερματισμό το Παναθηναϊκό στάδιο. Η διαδρομή αυτή λέγεται "κλασική" και θεωρείται από τις πιο δύσκολες και επίπονες  στον κόσμο.
Ο μαραθώνιος είναι ένα από τα δημοφιλέστερα αθλήματα του κόσμου και το μόνο, ίσως, που ανθίσταται στην σημερινή εμπορευματοποίηση του αθλητισμού, καθώς η κάλυψη μια τέτοιας απόστασης και με τέτοια ταχύτητα (ο χρόνος ενός μέσου άντρα  αθλητή είναι περίπου 2 ώρες και 20 λεπτά και το παγκόσμιο ρεκόρ 2 ώρες και 2 λεπτά περίπου ) απαιτεί  τέτοια μεγαλείο ψυχής που διαγράφει τον όποιο χρηματισμό του αθλητή.
Μια τέτοια περίπτωση είναι η Ελβετή μαραθωνοδρόμος Γκάμπι Άντερσεν στους Ολυμπιακούς αγώνες του Λος Άντζελες το 1984, στην πρώτη Ολυμπιάδα που γυναίκες έτρεξαν την απόσταση.  Παρόλο που ήταν αποκαμωμένη, αφυδατωμένη και το μισό της σώμα δεν την υπάκουε από την εξάντληση και τη θερμοπληξία,  η Άντερσεν επέμεινε, άντεξε και  κατάφερε να τερματίσει παραπαίουσα ποιος- νοιάζεται- σε- ποια- θέση.
Εμίλ Ζάτοπεκ. Ο "άνθρωπος- ατμομηχανή"

Η παράδοση
Χαρακτηριστικό πάντως της αίγλης που απέκτησε στα μάτια του λαού  η θρυλική διαδρομή του αγγελιοφόρου - αν και αμφισβητούμενη ιστορικά, καθώς, ίσως, είναι αποτέλεσμα συμφυρμού  της ιστορικά εξακριβωμένης αποστολή του Φειδιππίδη στην Σπάρτη και της  προσπάθειας μετά τη μάχη πάνοπλου μέρους του αθηναϊκού στρατού να φτάσει στο Φάληρο και να εμποδίσει απόβαση  τον Περσών εκεί, πράγμα που τελικά κατόρθωσαν - είναι η παράδοση που διασώθηκε προφορικά και σύμφωνα με την αυτήν  μετά την μάχη οι Αθηναίοι έστειλαν δυο αγγελιοφόρους . Ο ένας ήταν έφιππος και δεν έφτασε ποτέ... Ο άλλος ήταν με τα πόδια. Φτάνοντας σε μια περιοχή, δυο τρεις γυναίκες πήγαν να τον σταματήσουν και να τον ρωτήσουν τι έγινε, φωνάζοντας του "Σταμάτα, σταμάτα!". Αυτός όμως βιαζόταν να φέρει το μήνυμα της νίκης και τις αγνόησε. Από αυτό το γεγονός ονομάστηκε, λέει, η περιοχή εκείνη Σταμάτα. Ο ημεροδρόμος συνέχισε να τρέχει ξέπνοος και σε ένα σημείο πήγε να του" βγει η ψυχή" και να λιγοθυμήσει. Το σημείο εκείνο ονομάστηκε Ψυχικό. Τέλος έφτασε  στην Αθήνα και ανήγγειλε την νίκη.

Η λέξη 
Μια παράδοση λέει ότι κάποτε ο Παν , ο τραγόμορφος θεός, συνάντησε τον Φειδιππίδη και του παραπονέθηκε ότι οι Αθηναίοι δεν τον λατρεύουν. Αυτός τότε  του υποσχέθηκε ότι θα ιδρύσει ένα βωμό για αυτόν στο ίδιο ακριβώς σημείο. Όταν ήρθαν οι Πέρσες και αποβιβάστηκαν στον Μαραθώνα, ο Παν φοβήθηκε ότι ,εάν καταστραφεί η Αθήνα, θα χάσει την ευκαιρία να λατρεύεται εκεί. Έτσι την ώρα της μάχης έσπειρε στις τάξεις των Περσών έναν παράλογο και έντονο φόβο με αποτέλεσμα να τους διαλύσουν οι Αθηναίοι και να τους τρέψουν σε φυγή. Ο φόβος αυτός  ονομάστηκε πανικός, από τον Πάνα,  κι ακόμα και σήμερα έτσι ονομάζεται.
 Οι Πλαταιές
Οι Αθηναίοι ποτέ δεν ξέχασαν την βοήθεια των Πλαταιέων και πάντα τους υποστήριζαν, θεωρώντας τους παντοτινούς φίλους.  Οι Πλαταιείς δεν κατάφεραν να σώσουν την πόλη τους που πυρπόλησαν οι Πέρσες το 480 πχ,. Έτσι την έχτισαν από την αρχή.   Παρόλο που μετά τα Μηδικά  οι Πλαταιές κηρύχθηκαν "ιερή πόλη" και απαγορεύτηκε στους Έλληνες να τους επιτεθούν , οι Θηβαίοι τους επιβουλεύονταν όπως πάντα και οι Αθηναίοι τους υπερασπίζονταν . Η επίθεση των Θηβαίων   εναντίον των Πλαταιών το 431 πχ υπήρξε μια από τις αφορμές του Πελοποννησιακού πολέμου . Η  πολιορκία το 428 πχ,  η κατάληψη και  καταστροφή των Πλαταιών από τους Θηβαίους και τους Λακεδαιμόνιους  ήταν ένα από τα γεγονότα που κλιμάκωσαν το πόλεμο. Όσοι γλύτωσαν ζούσαν στην Αθήνα και επέστρεψαν στην πόλη τους το 386 πΧ, μετά την Ανταλκίδειο Ειρήνη. Οι Θηβαίοι ξανακατέστρεψαν τις Πλαταιές το 371 πΧ και οι Πλαταιείς βρήκαν εκ νέου καταφύγιο στην Αθήνα. Επέστρεψαν οριστικά στη πόλη τους το 338, μετά τη μάχη στη Χαιρώνεια.  και την ήττα των Θηβαίων από τον Φίλιππο της Μακεδονίας.  Οι σεισμοί του 1981 έπληξαν ιδιαίτερα και τις Πλαταιές. Η πρώτη αποστολή βοήθειας που έφτασε στην σεισμόπληκτη πόλη ήταν του δήμου της Αθήνας. Ο δήμαρχος Πλαταιών την υποδέχτηκε με τη φράση: "Σας περιμέναμε".
Πάμε σινεμά?  
Είναι ελαφρά σαρκαστικό το γεγονός ότι ο συντάκτης αυτής της ανάρτησης διατείνεται ότι δεν υπάρχουν αυθεντίες μα, αν υπήρχαν, θα ήταν ... ο Θουκυδίδης και στις αναρτήσεις του μιμείται τον Ηροδοτο και τις παρεκβάσεις του...
Οι παραγωγοί του "300" (= Η μάχη των Θερμοπυλών ) φαίνεται ότι άφησαν για την ώρα στην άκρη την προοπτική να γυρίσουν το "301" (= Η μάχη των Πλαταιών) και ετοιμάζονται να γυρίσουν το ... "299" (= Η μάχη του Μαραθώνα). Πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες ο Μιλτιάδης  πριν δώσει το σύνθημα επίθεσης εναντίον των Περσών ,που είναι Ορκ, φωνάζει "the force be with you ελέγχονται ως αναληθείς. Αλλά, πάλι, κανείς δεν ξέρει ....
Μέχρι τότε ας δούμε δυο ταινίες που σχετίζονται με τον μαραθώνιο. Στο "Marathon man" ο Ντάστιν Χόφμαν υποδύεται ένα τύπο που, προπονούμενος για τον Μαραθώνιο της Νέας Υόρκης, πέφτει πάνω στον καταζητούμενο ναζί που υποδύεται ο Λόρενς Ολίβιε και βασιζόμενος στην προπόνηση αυτή κατορθώνει να γλυτώσει τη ζωή του και να τον σταματήσει.

"Ποτέ δεν έχω τελειώσει κάτι αλλά τώρα θα..." λέει ένα σύνθημα που σατιρίζει ανθρώπους  σαν τον ήρωα που υποδύεται ο Σάιμον Πεγκ στο "Run, fat boy, run", οι οποίοι δεν κατορθώνουν ποτέ να φανούν συνεπείς με πράξεις σε αυτά που υπόσχονται  και η ζωή τους είναι μια σειρά μισοολοκληρωμένων προθέσεων  . Μόνο που ο δικός μας αποφασίζει τελικά να ολοκληρώσει κάτι και αυτό είναι ο Μαραθώνιος του Λονδίνου... Θα κατορθώσει άραγε να τερματίσει και να κερδίσει την γυναίκα που αγαπάει από τον αντεραστή του, ο οποίος τρέχει κι αυτός ,σαφέστερα πιο προπονημένος, στον ίδιο αγώνα, και μάλιστα με μια αντιαθλητική κίνηση, τραυματίζει στο πόδι τον δικό μας?

Διαβάζετε?

"Η μάχη του Μαραθώνα" του Άλαν Λόιντ αποτελεί μια εκλαϊκευμένη εκδοχή του ιστορικού γεγονότος, το οποίο περιγράφεται ως μια σύγκρουση πολιτισμών και βιοεθωριών. Από τη μια το νέο ριζοσπαστικό πολίτευμα, η δημοκρατία, και από την άλλη ο ασιατικός δεσποτισμός.

Στο ομώνυμο έργο της η Ελένη Νικολαίδου  αφηγείται την ιστορία σαν ένα εφηβικό ανάγνωσμα.

Το ίδιο γίνεται και στο βιβλίο "Στο Μαραθώνα" του Πέτρου Τσουκαλά, στον οποίο ο Διηνέκης, ο έφηβος γιος του Κυναίγειρου και φίλος του Φειδιππίδη, πείθει τον Αισχύλο, το θείο του, να του επιτρέψει να συνοδεύσει τους Σπαρτιάτες που άργησαν μια μέρα  στο χώρο της μάχης, ώστε να δει και να θυμάται. Κι έτσι μαθαίνουμε και θυμόμαστε κι εμείς...




Δεν υπάρχουν σχόλια: