Επίκαιρα της εποχής...
Το παρακάτω απόσπασμα της ταινίας "Ρεμπέτικο" είναι χαρακτηριστικό του κλίματος της εποχής. Η σκηνή αρχίζει με το θάνατο - που συμβολίζει κατά κάποιο τρόπο το τέλος της "Μεγάλης Ιδέας"- της μητέρας της κεντρικής ηρωίδας στην Σμύρνη. Παρεμβάλλονται σκηνές επίκαιρων της εποχής με την προέλαση του ελληνικού στρατού, στην αρχή, του Κεμάλ, πιο μετά, την καταστροφή της Σμύρνης, στο τέλος. Η σκηνή τελειώνει στον Πειραιά , πρώτο σταθμό άφιξης των προσφύγων. Ο στίχοι του Νίκου Γκάτσου στο τραγούδι,που ακούγεται από πίσω, αν και μεταγενέστεροι, καθρεφτίζουν απόλυτα την απογοήτευση, την οργή και την αίσθηση του λαού ότι προδόθηκε.
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος
Πρώτη εκτέλεση: Νίκος Δημητράτος
Δεν έχω σπίτι πίσω για να ρθω
ούτε κρεβάτι για να κοιμηθώ
δεν έχω δρόμο ούτε γειτονιά
να περπατήσω μια Πρωτομαγιά
Τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα
μου τα ‘πες με το πρώτο σου το γάλα
Μα τώρα που ξυπνήσανε τα φίδια
εσύ φοράς τα αρχαία σου στολίδια
και δε δακρύζεις ποτέ σου μάνα μου Ελλάς
που τα παιδιά σου σκλάβους ξεπουλάς
Τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα
μου τα ‘πες με το πρώτο σου το γάλα
Μα τότε που στη μοίρα μου μιλούσα
είχες ντυθεί τα αρχαία σου τα λούσα
και στο παζάρι με πήρες γύφτισα μαϊμού
Ελλάδα Ελλάδα μάνα του καημού
Τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα
μου τα ‘πες με το πρώτο σου το γάλα
Μα τώρα που η φωτιά φουντώνει πάλι
εσύ κοιτάς τα αρχαία σου τα κάλλη
και στις αρενες του κόσμου μάνα μου Ελλάς
το ίδιο ψέμα πάντα κουβαλάς
Δεν έχω άγιο για να προσκυνώ
ούτε καντήλι σ' άδειο ουρανό
δεν έχω ήλιο ούτε αστροφεγγιά
να τραγουδήσω μια πρωτομαγιά
Μέσα στο κλίμα αυτό, και για να προληφθεί μια γενικότερη εξέγερση , να κατευναστεί η οργή και να φανεί ότι οι ένοχοι πλήρωσαν , η επαναστατική κυβέρνηση δίκασε σε έκτακτο στρατοδικείο, καταδίκασε και εκτέλεσε την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία της χώρας (δίκη των εξ) επί "εσχάτη προδοσία". Βέβαια, αν ο Γούναρης, ο Χατζηανέστης και οι υπόλοιποι ήταν ένοχοι για κάτι, αυτό ήταν η πλήρης ανικανότητα, η οποία, βέβαια, δεν είναι ποινικά κολάσιμη. Μέσα στα πλαίσια αυτά, ο Βενιζέλος ξαναεμφανίζεται στο προσκήνιο και, απαλλαγμένος από οποιοδήποτε κόστος ή ευθύνη, αφού μετριάζει τις απώλειες της χώρας, ως αρχηγός της ελληνικής αντιπροσωπείας, στις διαβουλεύσεις που οδήγησαν στην συνθήκη της Λωζάνης (24 Ιουλίου 1923), κυριαρχεί και πάλι στην πολιτική σκηνή της χώρας για την επόμενη δεκαετία.
Το απόσπασμα που ακολουθεί είναι από την τηλεοπτική μεταφορά του βιβλίου της Διδώς Σωτηρίου "Ματωμένα Χώματα" και περιγράφεται η είσοδος του τουρκικού στρατού στην Σμύρνη, από την οπτική γωνία των πρωταγωνιστών. Στο τέλος, "κρυμμένοι" κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, ο Έλληνας και ο Τούρκος πρωταγωνιστής κατορθώνουν να βρουν αυτά που τους ενώνουν... (Ήταν φίλοι από παιδιά). Το βιβλίο βασίζεται σε μνήμες και αναμνήσεις της ίδιας της Μικρασιάτισσας συγγραφέως.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου