Εθνική Αντίσταση (1941-1944): Από το "Δεν έχεις Όλυμπε θεούς, μηδέ λεβέντες Όσσα" στο "Βροντάει ο Όλυμπος, αστράφτει η Γκιώνα"

   Στο ποίημα του "Γύριζε" του 1908 ο ποιητής Κωστής Παλαμάς γράφει μεταξύ άλλων τους στίχους "Δεν έχεις Όλυμπε θεούς, μηδέ λεβέντες Γκιώνα, ραγιάδες έχεις μάνα γη, σκυφτούς για το χαράτσι", για να καυτηριάσει την κατάσταση στην οποία βρικόταν η χωρα, και  συνεχίζει - εξίσου προφητικά-  συμπληρώνοντας:  ''των Ευρωπαίων περίγελως και των αρχαίων παλιάτσοι".

  Ώστοσο, μετά την κατάκτηση της χώρας από τους Γερμανούς και τους συμμάχους τους, ο ελληνικός λαός απελευθερώθηκε από τέτοιου είδους αγκυλώσεις, για λίγο, και πήρε την Ιστορία στα χέρια του, με αποτέλεσμα να αντηχεί σε όλη τη χώρα το τραγούδι-έμβλημα της Εθνικής Αντίστασης: "Βροντάει ο Όλυμπος, αστράφτει η Γκιώνα,  μουγκρίζουν τ' Άγραφα,  σειέται η στεριά , Στ' άρματα στ' άρματα, εμπρός στον αγώνα για την χιλιάκριβη τη λευτερια"

Πριν αναφέρω δυο-τρία λόγια για την Εθνική Αντίσταση, δείτε αυτό το βίντεο που αναφέρεται σ' αυτήν .

Στην Ελλάδα (και στην Γιουγκοσλαβία) δημιουργούνται τα συμπαγέστερα σώματα αντίστασης, σχεδόν αμέσως μετά την κατοχή της χώρας. Στα μέρη μου,  ο θρύλος λέει πως ακριβώς την ώρα που έμπαιναν οι πρώτοι Γερμανοί στρατιώτες στην Καρδαμύλη, το κεφαλοχώρι της περιοχής, ανέβαιναν οι πρώτοι αντάρτες στον Ταΰγετο.

Η ελληνική αντίσταση εκδηλώθηκε άμεσα και στις πόλεις, και στην ύπαιθρο. Στην Αθήνα έγινε η  πρώτη αντιστασιακή πράξη με το κατέβασμα της ναζιστικής σημαίας από τους Μανόλη Γλέζο και Απόστολο Σάντα, μια κίνηση με μεγάλη συμβολική σημασία. Επίσης, η κηδεία του ποιητή Κωστή Παλαμά  το 1943 εξελίσσεται σε παλλαϊκό συλλαλητήριο. Στις πόλεις δρούσε η λεγόμενη "αόρατη στρατιά" η  οποία περιοριζόταν σε μικρής σημασίας αλλά με μεγάλο συμβολισμό πράξεις σαμποτάζ ή εξέδιδε και μοίραζε αντιστασιακά φύλλα.  Παράλληλα,

υπήρχε δίκτυο που φρόντιζε για την διάσωση και φυγάδευση Άγγλων, Αυστραλών και Νεοζηλανδών στρατιωτών που είχαν αποκοπεί από της μονάδες τους, καθώς και Εβραίων Ελλήνων που είχαν γλυτώσει το προγκρόμ των ναζιστών. Μεγαλειώδης υπήρξε επίσης η συμμετοχή του λαού της Αθήνας σε μεγάλες απεργίες που τελικά κατόρθωσαν να αποτρέψουν την αναγκαστική αποστολή Ελλήνων εργατών σε εργοστάσια της Γερμανίας ή τη συμμετοχή Ελλήνων στρατιωτών στην επιχείρηση εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης (Η Ελλάδα ήταν η μοναδική κατεχόμενη χώρα που δεν εξαναγκάστηκε να στείλει στρατό).

  Στην επαρχία όμως,  και ειδικά στα βουνά, το αντιστασιακό κίνημα γινόταν ολοένα και ισχυρότερο,

μαζικότερο, συσπειρωμένο κυρίως στο Ε.Α.Μ.  και προκάλεσε πολλά χτυπήματα στα κατοχικά στρατεύματα και τους συνεργάτες τους. Κορύφωση του αντιστασιακού κινήματος θεωρείται η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου στις 25 Νοεμβρίου του 1942, με συνεργασία των δυο ισχυρότερων αντιστασικών κινημάτων - του Ε.Δ.Ε.Σ. και τοθ Ε.ΛΑ.Σ. (στρατιωτικού σκέλους του Ε.Α.Μ.)- και Άγγλων καταδρομέων. Η επιτυχία του εγχειρήματος ανύψωσε το ηθικό των Ελλήνων, καθυστέρησε για αρκετό καιρό των εφοδιασμό των Γερμανικών στρατευμάτων στην Αφρική και καταξίωσε την Αντίσταση στα μάτια Ελλήνων και Συμμάχων .

Σύντομα ένα μεγάλο μέρος της ορεινής Ελλάδας είχε απελευθερωθεί ουσιαστικά και οι Γερμανοί, οι Ιταλοί κι οι συνεργάτες τους ήταν πρακτικά αποκλεισμένοι στις πόλεις.

   Ένα ιρλανδικό κανάλι σατιρίζοντας την απρόσμενη ήττα της Γαλλίας από την Ελλάδα στο Euro 2004, η οποία σημειώθηκε με γκόλ του Ζαγοράκη στο 64ο λεπτό, και συνδέοντας την με την γρήγορη ήττα της Γαλλίας από τον Γερμανικό στρατό στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο είχε αναφέρει τα εξής: "Θρίαμβος της Γαλλίας. Αντιστάθηκε μέχρι το 64' στην Ελλάδα, είκοσι περισσότερα από όσα στην Γερμανία το 1939". Παρά την γρήγορη συνθηκολόγηση όμως, στη Γαλλία αναπτύχθηκε μέσης - σε

Άρης Βελουχιώτης

σχέση με τον πληθυσμό της - έκτασης αντιστασικό κίνημα, στο οποία μεταπολεμικά οι Γάλλοι φέρθηκαν με το δέοντα σεβασμό. Το ίδιο έκαναν κι οι ίδιοι οι Γερμανοί στις σκόρπιες αντιναζιστικές απόπειρες Γερμανών ("Υπόθεση Βαλκυρία", "Λευκό Ρόδο" κ.τ.λ.). Στην Ελλάδα αντίθετα η Εθνική Αντίσταση αναγνωρίστηκε μόλις το 1981 και ακόμα και σήμερα υπάρχουν εκείνοι που, για να υπηρετήσουν  οικείες πολιτικές σκοπιμότητες, δεν διστάζουν να αποπειραθούν να την αμαυρώσουν...

  Διότι, μετά, ακολούθησαν (όπως ξένα κέντρα αποφάσων είχαν δρομολογήσει, κι αναφέρομαι στους Άγγλους, στους Αμερικανούς αλλά και στην πολιτική Ποντίου Πιλάτου που ακολούθησε ο Στάλιν μετά την Συμφωνία της Γιάλτας  ) τα Δεκεμβριανά, η Σύμφωνία της Βάρκιζας, η "λευκή τρομοκρατία"  και φτου κι απ' την αρχή, στα  λόγια του Παλαμά.... Δεν τυχαίο ίσως που τα πρώτα νεολληνικά κόμματα μετά την Επανάσταση ονομαζόνταν "αγγλικό", "γαλλικό" και "ρωσικό".

Υ.Γ.: Για την μοίρα που επιφυλάχθηκε στον  Άρη Βελουχιώτη, ο οποίος πέρα από την στατιωτική του ευφυία φαίνεται ότι διέθετε και μέγιστη πολιτική οξυδέρκεια όπως δηλώνει η επιτυχής του πρόβλεψη της εξελιξη των πραγμάτων την οποία ο ίδιος δεν ζούσε για να δει, διδακτική είναι η ανάρτηση εδώ.

Άγος: Η Ελλάς "ευγνωμονούσα" τον Μανόλη Γλέζο...