"Ελεύθεροι πολιορκημένοι": "Διαλέγει τότε ο Σολωμός τους στίχους μας και βάζει" (Από τη Γ' Γυμνασίου του Μουσικού Σχολείου Ρόδου)

 Η αποσπασματικότητα είναι βασικό χαρακτηριστικό της ποιητικής τέχνης του Σολωμού. Ως γνωστόν, ο ποιητής δεν κατάφερε να ολοκληρώσει κανένα από τα έργα της ώριμης περιόδου του.

      Για το γεγονός αυτό έχουν προταθεί διάφορες εξηγήσεις, Εγώ προσωπικά τείνω να πιστέψω πως ο ποιητής εξαιτίας της τελειομανίας του "χτένιζε"  συνεχώς το κείμενο του  στην προσπάθεια να επιτύχει την τέλεια έκφραση, με αποτέλεσμα κάποια στιγμή να το ξεπεράσει ψυχολογικά, κάτι που εγώ, αυθαίρετα επίσης, το ονομάζω "σύνδρομο του Σολωμού" και με αυτό δικαιολογώ το πλήθος πραγμάτων που έχει τύχει να αφήσω στη μέση. Ωστόσο, ούτε  εγώ με τις προφάσεις μου ούτε οι αιτίες για την αποσπασματικότητα του σολωμικού έργου  είναι το θέμα μας.

    Στο  2ο απόσπασμα του Β΄Σχεδιάσματος εύκολα μπορεί να γίνει αντιληπτό  από τις τελίτσες και το γεγονός ότι ο στίχος "Λευκό βουνάκι πρόβατα κινούμενο βελάζει" μένει μετέωρος ως προς την ομοιοκαταληξία πως ένας (ή τρεις, ή πέντε, ή εφτά, ή...) στίχος λείπει, δεν τον έγραψε ποτέ ο Σολωμός.

II

O Απρίλης με τον Έρωτα χορεύουν και γελούνε,
κι όσ' άνθια βγαίνουν και καρποί τόσ' άρματα σε κλειούνε*.
.....................................................................................
Λευκό βουνάκι πρόβατα κινούμενο βελάζει,
και μες στη θάλασσα βαθιά ξαναπετιέται πάλι,
π' ολονυχτίς εσύσμιξε* με τ' ουρανού τα κάλλη.
Και μες στης λίμνης τα νερά, όπ' έφθασε μ' ασπούδα*,
έπαιξε με τον ίσκιο της γαλάζια πεταλούδα,
που ευώδιασε τον ύπνο της μέσα στον άγριο κρίνο·
το σκουληκάκι βρίσκεται σ' ώρα γλυκιά κι εκείνο.
Μάγεμα η φύσις κι όνειρο στην ομορφιά και χάρη·
η μαύρη πέτρα ολόχρυση και το ξερό χορτάρι.
Με χίλιες βρύσες χύνεται, με χίλιες γλώσσες κρένει*:
«Όποιος πεθάνει σήμερα χίλιες φορές πεθαίνει».

 Πήραμε, λοιπόν,  στα πλαίσια της διδασκαλίας του ποιήματος με τα  παιδιά της Γ΄Γυμνασίου του Μουσικού Σχολείου Ρόδου την απόφαση να τήνε διαπράξουμε την ύβρη εν είδει άσκησης δημιουργικής γραφής  και να τόνε βοηθήσουμε τον άνθρωπο να τελειώσει το ποίημα του, γράφοντας κάτι που θα συμπλήρωνε το κενό.  Ιδανικά, αλλά όχι υποχρεωτικά,  θα έπρεπε να είναι ένας στίχος μόνο, ταιριαστός με το περιεχόμενο του υπόλοιπου ποιήματος, γραμμένος σε ιαμβικό δεκαπεντασύλλαβο και να ομοιοκαταληκτεί με τον επόμενο στίχο.

Ακολουθούν οι στίχοι των παιδιών ...

Μέσα στο μπλε της θάλασσας ο δέλφινας βουλιάζει (Αναστασία Ζ. Γ2)

Από μακριά ο Αγαρηνός γελάει και κοιτάζει (Πολυξένη Γ2)

Η πλάση από τις κραυγές αρχίζει να ησυχάζει (Αγγελική Γ3)

Φυσάει αεράκι από παντού, στεγνώνει  το αγιάζι (Σάββας Σ Γ3.)

 Κι ο Τούρκος με στις φυλλωσιές άρχισε να φωνάζει (Σάββας Λ. Γ3 )

Ο Θεός ο ίδιος χαίρεται κάθε που τα κοιτάζει (Μιχαήλ Άγγελος Γ3)

Γαλάζιο κρίνο φύεται κι η φύση ησυχάζει (Νίκος Δ. Γ3 )

Κι ο Έλληνας τρελαίνεται την φύση σαν κοιτάζει (Γιώργος Μ. Γ3)

Το Τούρκικο το άλογο στο κάμπο εκεί καλπάζει (Μιχάλης Τ. Γ3)

Κι ο ήλιος στα φυλλώματα και τ΄όνειρο σπαράζει (Λίζα Γ3)

Και ο Θεός από ψηλά κάθεται και κοιτάζει (Ραφαέλα Γ3)

Η φύσις όλη απλώνεται, να πας κοντά φωνάζει (Καλλιόπη Γ3)

Και να τα πλήθη έρχονται δεν ξέρουν τι να πούνε (Χρήστος Γ3)

και κει στου δέντρου τα κλαδιά πουλιά εκελαηδάνε (Αναστασία Ευθ. Γ1)

Ανθίζουνε τα λέλουδα στο κάμπου το κιλίμι
και παίρνει η δύση τα πουλιά γλυκά να νανουρίσει .
Μέσα στα δέντρα ακούγεται το θρόισμα του Χάρου
και πέφτει μαύρη η βραδιά ......................................
Σα σφίγγουν το ντουφέκι τους σφιχτά εις την αγκαλιά τους,
σαν λέλουδα που χάνουνται ταχιά από κοντά τους.   (Χριστίνα Χ. Γ2)

Ο πόλεμος μοιάζει μακριά κι φύση ησυχάζει (Γαβριέλα και Κατερίνα)

Στον κάμπο που καθόμουνα το  είδα να ζευγάζει   (Ειρήνη Κ. Γ2)

Ονειρευότανε γλυκά η φύση μες τα κάλλη  (Ραφαήλ Γ3)

Και η λαμπρή η άνοιξη με τα λουλούδια στα μαλλιά
φοράει φόρεμα ροζέ, χορεύει στο λιβάδι (Κατερίνα Σ. Γ1)

Η φύση αξιοζήλευτη την άνοιξη αγαπάει (Μαρία Ν. Γ1)

Και το λουλούδι του αγρού στο σπίτι του κραυγάζει (Μανώλης Τ. ;)

Σ΄ ένα όμορφο βουνό εκεί κάθεται και ζει (Μιχάλης Λ. Γ1)

Σε κάμπους καταπράσινους κάθεται και αράζει (Μάρτα Γ1)

Και καθώς περπατάμε, όλα μοσχοβολάνε, στον ουρανό μας πάνε (Χρυσή Γ1)

  Κι επειδή πρώτα ζούμε και μετά γράφουμε- όχι,  πρώτα γράφουμε και μετά ζούμε- κι αυτή η εργασία χαρακτηρίζεται από αποσπασματικότητα: τους χαμένους στίχους του Σολωμού πήγαν να βρουν οι στίχοι που  έγραψαν οι υπόλοιποι μαθητές του Γ1, διότι μολονότι τους έγραψαν, η σελίδα δεν έφτασε ποτέ στα χέρια μου, χάθηκε σε μια μετακόμιση της τάξης σε αίθουσα του ισογείου, λόγω τραυματισμού... Του Δημήτρη, όχι της τάξης...

Μουσικούλα δεν έβαλα ε;