Ο Κώστας Καρυωτάκης έγραψε τρεις ποιητικές συλλογές. Οι δυο πρώτες δεν ήταν κακές, με την τρίτη έφτασε στην τελειότητα.
Ο Γιάννης Σπανός σύνθεσε τρεις ποιητικές ανθολογίες. Οι δυο πρώτες δεν ήταν κακές, με την τρίτη έφτασε στην τελειότητα.
Ένα από τα καλύτερα ποιήματα των δυο πρώτων συλλογών του Καρυωτάκη ήταν το "Μόνο", που περιλαμβάνεται στα "Νηπενθή" την δεύτερη στη σειρά ποιητική συλλογή του Καρυωτάκη. Είναι ένα πραγματικό κομψοτέχνημα και πρόδρομος της ποιητικής τελειότητας στην οποίο έφτασε ο ποιητής στην επόμενη συλλογή. Η γνώριμη απαισιοδοξία του ποιητή έχει γαρνιριστεί με μια μοιρολατρική νοσταλγική αποδοχή της απώλειας όλων, όσων πέρασαν και όσων δεν θα έρθουν. Το μόνο, όθεν και ο τίτλος του ποιήματος, το οποίο αποτελεί παραφωνία σε αυτό τον γλυκά παραιτημένο σύμπαν απώλειας του ποιητή είναι η νύχτα. Γιατί η γλυκύτητα της έρχεται σε σύγκρουση με την αποδοχή της παραίτησης που διακρίνει το ποιητικό υποκείμενο και τα αστέρια που μοιάζουν σαν μάτια που γελάνε, του θυμίζουν την ανθρώπινη επαφή που γνωρίζει ότι δεν έχει την δύναμη να διαχειριστεί.
 |
| "΄Όλα έπρεπε να γίνουν μόνο η νύχτα δεν έπρεπε γλυκιά έτσι τώρα να ΄ναι... " |
Μια από τις καλύτερες μελοποιήσεις των δυο πρώτων ποιητικών ανθολογιών του Σπανού ήταν το "Μόνο", στην Δεύτερη Ποιητική Ανθολογία. Αν εξαιρέσεις την ελαφρά κριντζ και αταίριαστα χαρούμενη εισαγωγή που μοιάζει σαν να ξέφυγε από αλά Νεο Κύμα ενορχήστρωση των "Σπασμένων τριαντάφυλλων", είναι ένα πραγματικό κομψοτέχνημα και πρόδρομος της συνθετικής τελειότητας στην οποία έφτασε ο συνθέτης στην επόμενη ανθολογία, την Τρίτη, την οποία θεωρώ έναν από τους καλύτερους δίσκους της ελληνικής δισκογραφίας. Απέδωσε άψογα την ατμόσφαιρα του ποιήματος και είχε την φρόνηση ή την τύχη να το δώσει στον Γιάννη Πουλόπουλο να το τραγουδήσει, του οποίου το μέταλλο της φωνής καθώς και ο χαμηλόφωνος λυρισμός με τον οποίο προσεγγίζει ερμηνευτικά το υλικό του κουμπώνει τέλεια με την ατμόσφαιρά και του ποιήματος και της μελοποίησης.
Βέβαια, από την μελοποίηση του Σπανού λείπει ένα κομμάτι του ποιήματος. Ο συνθέτης παραλείπει την ιδιαίτερη μετρικά τρίτη στροφή. Αντίθετα, μετά τις δυο πρώτες στροφές, επαναλαμβάνει την πρώτη και συνεχίζει με την τέταρτη της οποίας τον τέταρτο στίχο επαναλαμβάνει δυο φορές.
Η ανάρτηση είναι αφιερωμένη στην αδερφή μου, Ολυμπία, επειδή ήταν κάποτε το "Μόνο" ήτανε το αγαπημένο της τραγούδι και ποίημα.
Μισό όμως, δεν τελειώσαμε. Το "Μόνο" έχει κι άλλη μελοποίηση. Βασικά έχει την τύχη να περιλαμβάνεται σε έναν άλλο εμβληματικό δίσκο μελοποιημένης ποίησης, εκείνον στον οποίο η Λένα Πλάτωνος μελοποιεί αποκλειστικά Καρυωτάκη με τη φωνή της Σαββίνας Γιαννάτου. Και μάλιστα στην μελοποίηση αυτή το ποίημα είναι ολόκληρό και δίνει και έμφαση στην... αιρετική τελευταία στροφή την οποία επαναλαμβάνει, ωστόσο δεν είναι τόσο γνωστή. Γιατί, για να είμαστε δίκαιοι, το ποίημα χρωστάει μεγάλο μέρος της όποιας δημοφιλίας του στην μελοποίησή του Σπανού, την μελοποίηση της Πλάτωνος την ξέρουμε μόνο οι... μυημένοι.
Το βάζω και σε μια λάιβ.
Ακολουθεί ολόκληρο το ποίημα.
Μόνο
Αχ, όλα έπρεπε νά ’ρθουν καθώς ήρθαν!Οι ελπίδες και τα ρόδα να μαδήσουν.Βαρκούλες να μου φύγουνε τα χρόνια,να φύγουνε, να σβήσουν. 5Έτσι, όπως εχωρίζαμε τα βράδια,για πάντα να χαθούνε τόσοι φίλοι.Τον τόπο που μεγάλωνα παιδάκιν’ αφήσω κάποιο δείλι. Τα ωραία κι απλά κορίτσια —ω αγαπούλες!—10η ζωή να μου τα πάρει, χορού γύρος.Ακόμη ο πόνος, άλλοτε που ευώδα,να με βαραίνει στείρος. Όλα έπρεπε να γίνουν. Μόνο η νύχταδεν έπρεπε γλυκιά έτσι τώρα να ’ναι,15να παίζουνε τ’ αστέρια εκεί σα μάτιακαι σα να μου γελάνε. |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου