Μεταπολεμική λογοτεχνία: Η ποίηση.

Λίγη υπομονή. Έχω πάλι φορτώσει πολύ τη σελίδα

Μεταπολεμική λογοτεχνία

Η διαίρεση των λογοτεχνών της εποχής σε προπολεμικούς και μεταπολεμικούς είναι τεχνητή και γίνεται με βάση το πότε πρωτοεμφανίστηκαν για μεθοδολογικούς κυρίως λόγους.

Χαρακτηριστικό της πρώτης (γέννηση μεταξύ 1918-1928 )  και δεύτερης μεταπολεμικής γενιάς (1928-1940) ήταν ότι επηρεάστηκαν από τα φοβερά γεγονότα της εποχής. Οι πρώτοι πήραν ενεργό μέρος σ’ αυτά και υπέστησαν τις συνέπειες. Οι δεύτεροι κυρίως υπέστησαν τις συνέπειες.  Η  "γενιά του ’70" (1940-1955) επηρεάστηκε από το κίνημα της αμφισβήτησης που αναπτύχθηκε στη Δύση αλλά και από την Δικτατορία και τα παρεπόμενα της.

Ποίηση

1^η μεταπολεμική γενιά

Δεν ακολουθείται συγκεκριμένη τεχνοτροπία. Αργότερα με βάση την θεματολογία διακρίθηκαν τέσσερις τάσεις.

α)Κοινωνική- αντιστασιακή ποίηση.

Την περίοδο 1940-1950 ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος, η Κατοχή και ο Εμφύλιος κυριαρχούν. Η ποίηση χαρακτηρίζεται από  αντιστασιακό πνεύμα και αγωνιστική διάθεση. Οι ποιητές καταγράφουν τα γεγονότα και διατυπώνουν τον ενθουσιασμό τους. Παράλληλα εκφράζουν τα οράματα τους για την κοινωνία που θα προκύψει.

Από το 1950, κυριαρχεί ένας απολογητικός τόνος, υπάρχει διάθεση αυτοκριτικής και αναζήτησης των λαθών που οδήγησαν στην ήττα. Η ποίηση στρέφεται προς τα μέσα και κυριαρχεί η ενδοσκόπηση (''Ποιητές της ήττας").

Κυριότεροι εκπρόσωποι είναι:
 Πατρίκιος Αναγνωστάκης , Μ. Κατσαρός , Λειβαδίτης , Δάλλας, Αλεξάνδρου, Δούκαρης,  Καρβέλης, Χριστοδούλου, Παυλόπουλος, Σαραντής, Κωσταβάρας.

β)Νέοϋπερρεαλιστική ποίηση.

Είναι η μόνη τάση που ακολουθεί συγκεκριμένη τεχνοτροπία. Ακολουθεί τα διδάγματα των προπολεμικών υπερρεαλιστών. Διαφοροποιείται στο γεγονός ότι δεν θεωρεί τη γλώσσα όργανο για να προκληση  έκπληξης και μέσο για τη δημιουργία μιας υπερπραγματικότητας, αλλά όργανο έκφρασης της εφιαλτικής πραγματικότητας. Διαφέρουν ακόμη στην απαισιόδοξη στάση ζωής που έχουν,

Οι νεοϋπερρεαλιστές δεν ενεπλάκησαν στις ιδεολογικές διαμάχες της εποχής τους. Ασχολήθηκαν με τα πράγματα που συνέβαιναν γύρω τους (ψυχρός πόλεμος, εκβιομηχάνιση, αστυφιλία). Χρησιμοποίησαν υποστρωματικά και όχι επικαιρικά τα γεγονότα της Κατοχής και του Εμφυλίου.

Κυριότεροι εκπρόσωποι: Παπαδίτσας, Βακαλό, Σαχτούρης , Κακναβάτος, Βαλαωρίτης , Σινόπουλος (στην αρχή), Γονατάς.

γ) Μεταφυσική υπαρξιακή ποίηση.

Έκφραση της μεταφυσικής αγωνίας.  Το μαρτύριο του ανθρώπου. Η ζωή και ο θάνατος. Η φθορά  και ο χρόνος.

Κυριότεροι εκπρόσωποι: Θεμελής, Δημουλάς, Κότσιρας, Κύρου, Βαρβιτσιώτης, Δημάκης, Αθανασούλης, Παυλέας, Βότση, Μόντης .

Αταξινόμητοι: Σινόπουλος, Καρούζος.

2^η μεταπολεμική γενιά.

Μεγάλωσαν στις δυσκολίες της δεκαετίας του 40, τώρα ενήλικες βιώνουν και τον Ψυχρό Πόλεμο με ότι συνεπάγεται αυτός αλλά και την νοσηρότητα της μετεμφυλιακής Ελλάδας. Δεν έχουν ηρωικές μνήμες από την  Κατοχή,  άρα απουσιάζει  πνεύμα  ηρωικής αισιοδοξίας. Αισθάνονται αλληλέγγυοι με τους ποιητές της πρώτης γενιάς λόγω του Εμφυλίου και Ψυχρού πολέμου. Ζουν σε μια μεταβατική, αντιηρωική εποχή που μαζεύει τα κομμάτια της.

Δεν εμφανίζονται συγκεκριμένες ποιητικές τάσεις. Επειδή είναι γενιά  σκεπτικιστών υπάρχει απουσιάζει οτοδήποτε υπερρεαλιστικό. Συνδιαλέγονται όμως με κοινωνικούς και υπαρξιακούς ποιητές της προηγούμενης γενιάς. Καταφεύγουν στον εσωτερικό τους κόσμο για να εκφράσουν τις διαψεύσεις τους, είτε προσωπικές/ερωτικές  είτε κοινωνικοπολιτικές. Δεν μπαίνουν στο κοινωνικό και πολιτικό παιχνίδι. Επηρεάζονται από τον Καρυωτάκή και χρησιμοποιούν αντιλυρικό, αιχμηρό,  και τραχύ ποιητικό λόγο.

Εκπρόσωποι: Ασλάνογλου, Αγγελλάκη-Ρουρκ, Γκόρπας, Δημουλά ,  Μάνος Ελευθερίου (ο γνωστός στιχουργός), Μουντές, Κούσουλας, Χριστιανόπουλος , οι Κύπριοι Χαραλαμπίδης και Κρανιδιώτης.

Γενιά του ’70

Δεν επηρεάστηκαν από τις μεταπολεμικές γενιές. Μεγαλώνουν στην μετεμφυλιακή Ελλάδα σε ψυχροπολεμικό και καταναλωτικό κόσμο και βιώνουν και τη δικτατορία. Τάση επαναστατικότητας και αντίθεση προς το κατεστημένο.

Βαθμιαία επηρεάζονται από Καρυωτάκη, γενιά του ’30, αντιστασιακή ποιήση της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς και τη σύγχρονη αμερικανική ποίηση και κουλτούρα (rock,  hippies,  beat  κ.α.)

Ρέπουν προς μια ποιητική γλώσσα που αντλείται από το καθημερινό λεξιλόγιο. Ονομάστηκαν "γενιά της αμφισβήτησης" εξαιτίας του εριστικού τους ύφους που εκφράζεται με σαρκασμό, ειρωνεία, αντιποιητική, ρεαλιστική και αιχμηρή γλώσσα και αμφισβήτηση όλων. Είναι ακόμα δρώσα και ωριμάζουσα γενιά.

Εκπρόσωποι:  Μαστοράκη ,  Πούλιος, Κοντός, Γκανάς (γνωστός και ως στιχουργός), Χρονάς, Λιοντάκης, Βαγενάς, Μαρκόπουλος,  Βικτώρια Θεοδώρου, Χιόνης, Στεργιόπουλος.