Τα χαϊκού της Καλλιπάτειρας (Από τη Β΄ Γυμνασίου Παραδεισίου και τα τμήματα Β1 και Β3 του Μουσικού Σχολείου Ρόδου)

Στην ανάρτηση αυτή παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της τελευταίας για φέτος συνεργασίας ανάμεσα στα τμήματα Β2 και Β3 του Μουσικού Σχολείου Ρόδου και στη Β' Γυμνασίου Παραδεισίου. 

   Και είπαμε, μιας και είμαστε στη Ρόδο και είναι και χρονιά Ολυμπιακών Αγώνων, να ασχοληθούμε διαθεματικά με την Καλλιπάτειρα. Έτσι, αφού τελειώσαμε με την προσπέλαση του σχετικού κειμένου του Παυσανία που ανθολογείται στην 9η ενότητα του βιβλίου των Αρχαίων  Ελληνικών και αναλύσαμε το ομώνυμο πασίγνωστο σονέτο του Λορέντζου Μαβίλη που ανθολογείται στο βιβλίο της  Λογοτεχνίας της Γ΄

Γυμνασίου, συγκρίναμε τις πληροφορίες που αναφέρονται στα δύο κείμενα. Καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι ο σκοπός του κειμένου του Παυσανία είναι πληροφοριακός ως εκ τούτου το κείμενο είναι αφηγηματικό, γραμμένο σε γ΄ πρόσωπο και παρουσιάζει τα γεγονότα γραμμικά και ουδέτερα. Αντίθετα, ο Μαβίλης, στο σονέτο του χρησιμοποιεί την αυτονόητη  για ένα τόσο διάσημο περιστατικό γνώση του αναγνώστη για την ιστορία της ηρωίδας του, οπότε παραλείπει τα γεγονότα και  επιλέγει να δραματοποιήσει ένα περιστατικό το οποίο δεν αναφέρει ο Παυσανίας, την απολογία της Καλλιπάτειρας στους Ελλανοδίκες. Γιατί σκοπός του ποιητή είναι μέσω της εξύμνησης της οικογένειας της  Καλλιπάτειρας από τον Πίνδαρο (μετάφραση του σχετικού 7ου ολυμπιόνικου του ποιητή  μπορείτε να δείτε εδώ), την οποία χρησιμοποιεί η ηρωίδα ως επιχείρημα που αποδεικνύει  ότι ξεχωρίζει σε σχέση με τις άλλες γυναίκες, να εξυμνήσει την αξία της τέχνης. Έτσι, επιλέγει τη χρήση του διαλόγου και του α΄ προσώπου. 

Σε επόμενη φάση της διδασκαλίας συζητήθηκαν θέματα όπως η αξία της τέχνης, τα όρια του νόμου (αν η ένοχη ήταν οποιαδήποτε άλλη γυναίκα τι θα συνέβαινε;) και γιατί η Καλλιπάτειρα και ήταν και δεν ήταν φεμινίστρια. Στο τελικό στάδιο της διδακτικής προσέγγισης καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι ένας συγγραφέας ανάλογα με τον σκοπό για τον οποίο γράφει κάνει τις αντίστοιχες  επιλογές όσον αφορά το τι θα επιλέξει από το υλικό του και με ποιον τρόπο θα οργανώσει το κείμενο. Στην συνέχεια τα παιδιά ήρθαν σε επαφή με το αυστηρό ως προς τη δομή και την έκταση ποιητικό είδος του χαϊκού και τους ζητήθηκε να γράψουν την ιστορία της Καλλιπάτειρας σε σε 17 συλλαβές, να γράψουν δηλαδή ένα χαϊκού με θέμα την Καλλιπάτειρα.

Αναστάσης Στ.

Μα αρχόντισσα/ Ροδίτισσα πώς μπήκες/ εδώ μέσα πες.

Ελεονώρα Λ.

Η Φερενίκη/ Η πιο γενναιόδωρη/ φεμινίστρια

Σπυριδούλα Δ.

Καλλιπάτειρα, /Διαγόρα θυγατέρα,/ τόσο τολμηρή.

Μιχαήλ Κ.

Σε αρένα χαράς/ Καλλιπάτειρας φως/ φως των γυναικών.

Δικαία Λ.

α) Τούτη η κόρη/ αψηφά τους κανόνες/ Διαγόρα κόρη.

β) Δεν είν' όμοια/ με τις άλλες γυναίκες./ Είν' ξεχωριστή.

Σταύρος Μ.

Καλλιπάτειρα,/ καλή μου μάνα εσύ/ βγήκες δυνατή.

Σταμάτης Φ.

Η Φερενίκη./ Επίσης γνωστή ως/ Καλλιπάτειρα.

Νίκος Τσ.

Φεμινίστρια,/ Καλλιπάτειρα, πώς στο/ στάδιο μπήκες;

Παρασκευή Π.

Ζωντανή βγήκες/ και τους αγώνες είδες,/ Καλλιπάτειρα.

Σέργιος Λ.

Να καμαρώσω/ τις θιαμαστές ψυχές./ Ύμνος μαρμάρου.

Αθανασία Γ.

Καλλιπάτειρα./ Στέκει ανυποχώρητη/ για ισότητα.

Ανδρέας Δ.

Καλλιπάτειρα,/ η επανάστασή σου/ ήταν γενναία.

Θωμαΐδα Τ.

Έχοντας θράσος/ η Καλλιπάτειρα να/ μην παραδοθεί.

Γιώργος Χ.

Μα αρχόντισσα/ Ροδίτισσα πώς μπήκες/ εδώ μέσα πες.

Σμαράγδα Κ.

α) Καλλιπάτειρα,/ ελεύθερη, γενναία,/ φωνή γυναικών.

β) Καλλιπάτειρα/ με σθένος παλεύει για/ δικαιώματα.

Ζήσης Γκ.

Καλλιπάτειρα,/ δε θα σε τιμωρούν οι/ ελλανοδίκες.

Τσαμπίκα Δ.

Καλλιπάτειρα,/ ρίσκαρες τη ζωή σου./ Καλλιπάτειρα.

Μιχαέλα Γ.

α) Καλλιπάτειρα/ κρυφά στο στάδιο μπήκες/ για δόξα και φως.

β) Καλλιπάτειρα./ Μαχητής, Γυναίκα, Φως,/ Θρύλος και Δόξα.

γ) Πάντα θύμηση/ θρύλος για τους αιώνες/ Στις μάχες μπροστά.

Θωμάς Τσ.

Καλλιπάτειρα./ μάνα ολυμπιονικών./ Περήφανη η Γη.

Κωνσταντίνος Δ. 

Μια γυναίκα/ πάει να δει τον γιο της/και πιάνεται 

Ιουλία

Πώς ήρθες εδώ, /τολμηρή Ροδίτισσα,/ Καλλιπάτειρα; 

Κυριάκος Κ. 

Καλλιπάτειρα/ ή αλλιώς και μητέρα/ Είν’ θαρραλέα 

Ηλιάνα 

Καλλιπάτειρα/ κόρη του Διαγόρα/ η πιο ξακουστή

Γιώργος Γ. 

Πολύ δυνατή / και πολύ δυναμική/ νέα γυναίκα 

Μιχάλης Μ. 

Ροδίτισσα μας/ τον δικό σου γιο για να δεις/ ήθελες πολύ 

Νίκος Σ. 

α) Ροδίτισσα,/ κατάφερες με κόλπα/ κρυφά να περάσεις 

β) Άντε/ κάτω από τη μύτη τους/και να τους ξεγελάσεις 

Αθηναγόρας 

Άξια, σκληρή/ μάνα, κόρη νικητή,/ Καλλιπάτειρα

Αλήθεια 

Καλλιπάτειρα/ ξακουστή των αθλητών/ μάνα και κόρη 

Ανώνυμο 1  (Ευθύμης ή Αλέξανδρος)

Η πιο γενναία/ γυναίκα της Ρόδου είναι: / Καλλιπάτειρα

Ανώνυμο 2 (Ευθύμης ή Αλέξανδρος)

Είναι γενναία/ θέλει να δει τον γιο της/ζει χωρίς φόβο 

Χριστίνα 

Καλλιπάτειρα/ και έχει αγωνία/ για τον γιο της

Μαρία Κ. 

Φεμινίστρια/ με αξιοπρέπεια/ ατιμώρητη 

Ιωάννα 

Γυναίκα ολύμπια/ Καλλιπάτειρα Ροδίτισσα,/ χήρα από άντρα

Κατερίνα 

Γενναία ήταν,/ έξυπνη πάρα πόλύ,/ από την Ρόδο

Βάιος 

Από γενιά νικητών/ τον νόμο αθέτησε/ ήταν γυναίκα 

Άννα 

Μητέρα, κόρη,/θεία, αδερφή, γυνή,/ ολυμπιονικών

Μιράντα 

Καλλιπάτειρα,/ των ολυμπιονικών/ μάνα και κόρη 

Αναστασία

Η Ροδίτισσα/ τόλμησε να παραβεί/ νίκη του γιου της 

Αγγελική

Ροδίτισσα/ αγαπητή των όλων/ αδυναμία δείχνει 

Μαρία Π. 

Καλλιπάτειρα,/μια τολμηρή γυναίκα/ που ρίσκα παίρνει 

Θαρρενή 

Όμορφη πολύ/ έξυπνη επίσης μα/ άγρυπνη νύχτα 

Μαρία Χ. 

Καλλιπάτειρα/ αψηφά τον κίνδυνο/ και το πλαίσιο 

Γρηγόρης 

Γενναία μάνα/ με αξιοπρέπεια/ και καλοσύνη 

Κάρμεν 

Μητέρα σωστή/ φανερώθηκε, ψέμα,/φήμη, σωτήρας 

Μαρίζα 

Καλλιπάτειρα,/ γενναία γυναίκα και με/ οικογένεια 

Γκιουλίζ 

Γενναία μπήκε/ κατάφερε τον στόχο/αλλά πιάστηκε 

Μελιτίνη 

Αρχόντισσα μου,/ στο στάδιο που μπήκες,/ γενναία είσαι

Αρετή Κυρά 

Αρχόντισσα Ροδίτισσα/ συνόδευσε τον γιό της/ χωρίς να φοβηθεί 

Ρίτα

Ντύθηκε άντρας/ γενναία ήταν πολύ./ Καλλιπάτειρα

Σαββίνα 

Καλλιπάτειρα, / πρότυπο ηρωισμού/ γενναία μάνα

Γιώργος Σ. 

Αρχαία μάνα/ το ήθελε πολύ/ είδε γιο νικητή 

Ειρήνη 

Έξυπνη πολύ/ μα και πολύ πονηρή/ σκέφτεται τον γιο 

Κυριάκος Χ.
Τολμηρή μάνα,/ αξιόπιστη είναι/ άξια κόρη 

Στέλλα 
Η Ροδίτισσα, / η τολμηρή γυναίκα. / Καλλιπάτειρα. 

Μιχάλης Δ. 
α) Δεν φοβήθηκες/ Νόμο ούτε  θάνατο/ απ' τον γκρεμό
β) Άντρας ντύθηκες/ Το γιο σου να θαυμάσεις/ Σε μεγάλη νίκη
γ) Και γυμνώθηκες/ Αλλά σε άφησαν. Τιμή/ Μάνα ολυμπιονίκη