Ρώμη: Οικονομικές κοινωνικές και πολιτιστικές αλλαγές - Μεταρρυθμιστικές προσπάθειες (Ιστορία Α΄Λυκείου)

  Κατά τα γνωστά (βλέπε  Σπαρτιάτες), μετά τις κατακτήσεις τους Ρωμαίους τους πλάνεψε η ντόλτσε βίτα. Και κατά τα γνωστά, έγινε αναγκαία η θέσπιση μεταρρυθμίσεων. Επίσης κατά τα γνωστά,  οι προοδευτικές απόπειρες μεταρρυθμίσεων απέτυχαν διότι έθιγαν τους έχοντες και κατέχοντες, ενώ οι συντηρητικές απόπειρες "επιστροφής στις ρίζες" δεν είχαν καμιά ελπίδα να επιτύχουν εξαιτίας της ντόλτσε βίτα που λέγαμε...

Οικονομικές, κοινωνικές και πολιτιστικές αλλαγές

Οικονομία:  Κύρια ασχολία των Ρωμαίων η καλλιέργεια γης.

Μετά την κατάκτηση της Ιταλία και την υποταγή της Καρχηδόνας, ανάπτυξη εμπορίου και βιοτεχνίας.

Δημιουργία μεγάλων εργαστηρίων με ομαδική εργασία.

Ανάγκη για φτηνή εργασία =  δουλεία. Ως εκ τούτου, έκλεισαν οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που δεν μπορούσαν να αντεπεξέλθουν προς όφελος των μεγάλων και οι μικρές ιδιοκτησίες απορροφήθηκαν από μεγάλους γαιοκτήμονες.

Κοινωνία: Η εξαφάνιση των μικροκαλλιεργητών και μικροεπιχειρηματιών σήμαινε αποδυνάμωση του δημοκρατικού πολιτεύματος και αποτελούσαν τον ρωμαϊκό στρατό.

Μετάβαση των ακτημόνων και των ανέργων στην Ρώμη όπου λαθροβιούν με μοναδικό εφόδιο το γεγονός ότι είναι Ρωμαίοι πολίτες. Ψήφιζαν όποιον τους πλήρωνε περισσότερο και επιβίωναν ως ψευδείς μάρτυρες σε δικαστήρια.

Μετατρέπονται σε «ρωμαϊκό όχλο» ,  απρόσωπη μάζα ανθρώπων.

Τα πλούτη καρπώνονται

α) οι συγκλητικοί: άνθρωποι που οι ίδιοι ή οι προγονοί τους είχαν κάποιο αξίωμα. Κυρίως μεγαλογαιοκτήμονες. 

 Αγόραζαν τη ψήφο που τους οδηγούσε στα διάφορα αξιώματα, μετά την απόκτηση των οποίων έμπαινα στη Σύγκλητο, η οποία είχε πολύ δύναμη, ως εκ τούτου οι συγκλητικοί εμπόδιζαν τα μέλη άλλων κοινωνικών ομάδων να αποκτήσουν αξιώματα.  

 «Νέος άνθρωπος» ονομαζόταν όποιος τυχόν μη συγκλητικός κατάφερνε παρά τα εμπόδια να εκλεγεί κάπου. 

β) Ιππείς:  Μετά τις κατακτήσεις, εκείνοι που είχαν χρήματα και ως εκ τούτου  εντάσσονταν στο ιππικό όταν στρατεύονταν. 

 Ασχολούνται με εμπόριο, τοκογλυφία, επιχειρήσεις.

 Δημοσιώνης: Επικερδές επάγγελμα. Νοίκιαζαν προπληρώνοντας το κράτος τα φορολογικά έσοδα μιας επαρχίας η το δικαίωμα εκμετάλλευσης  λιμανιών ή μεταλλείων και  μετά τα πουλούσαν στον πλειοδότη (τελώνες).

Δεν ήταν ευγενικής καταγωγής, άρα δεν είχαν δυνατότητα να εκλέγονται εύκολα σε δημόσια αξιώματά. Αντιπαραθέσεις με τους συγκλητικούς.

Δουλεία

Απότοκο των κατακτήσεων.

Η αγοραπωλησία δούλων εξελίχθηκε σε μεγάλη και επικερδή επιχείρηση.  Κυρίως στα λιμάνια της Ανατολής.

Συνήθως δούλοι γινόταν οι αιχμαλωτισμένοι κάτοικοι κατακτημένων περιοχών που τους πουλούσαν οι Ρωμαίοι στρατηγοί.

Το πρόβλημα επιτείνει η ανάγκη για φτηνή εργασία.

Οι Ρωμαίοι φέρονται απάνθρωπα στους δούλους. Πολλές οι  εξεγέρσεις  των δούλων, που καταπνίγονται στο αίμα.

Μεταρρυθμιστικές προσπάθειες

Αιτίες

1.       Το μέγεθος των κατακτήσεων

2.       Η απομάκρυνση από την παράδοση

3.       Αλλοίωση των ηθών

Κάτων ο Τιμητής:

Μορφωμένος Ρωμαίος, συντηρητικών απόψεων. Σκοπός η επαναφορά των προγονικών αρετών.

Θεωρεί ότι για την αλλοίωση των ηθών υπαίτιος είναι ο ελληνικός πολιτισμός που επηρέασε τους Ρωμαίους.

Ανεπιτυχείς οι προσπάθειές του.
(Επιπλέον, Κάτωνας είχε εμμονή με την καταστροφή της Καρχηδόνας την οποία θεωρούσε την πιο επικίνδυνη αντίπαλο της Ρώμης. Ως εκ τούτου πάντα και ανεξαρτήτως θέματος έκλεινε ή άνοιγε το λόγο του με την φράση "et preterea censeo Carthago delenda est", τουτέστιν "κι επιπλέον προτείνω να καταστραφεί η Καρχηδόνα". Ούπς! Πάσα για τραγουδάκι...
)

Τιβέριος Γράκχος 

Δήμαρχος το 133 π.Χ..

·         Ψήφιση του «αγροτικού νόμου» (περιορισμός της γης που θα μπορούσε να κατέχει καθένας με σκοπό  η γη που θα «περισσέψει» να αναδιανεμηθεί στους ακτήμονες).

·         Πρόταση να διαμοιρασθεί στους γεωργούς ο «θησαυρός του Αττάλου του Γ’ » για να πάρουν εργαλεία.

Ισχυρές αντιδράσεις από την Σύγκλητο και δολοφονία του. Ο νόμος του δεν καταργείται αλλά και δεν εφαρμόζεται.

Γάιος Γράκχος

Δήμαρχος  (123 π.Χ.)Επηρεάστηκε από το έργο του αδερφού του, Τιβέριου

Εφαρμογή αγροτικού νόμου και απόπειρα να ελέγξει την Σύγκλητο.

Μέτρα

·         Εφαρμογή του αγροτικού νόμου και λήψη άλλων μέτρων ευνοϊκών για τους αγρότες και τους ακτήμονες

·         Ίδρυση αποικιών στις κατακτημένες περιοχές για τους ακτήμονες

·         Μείωση χρόνου στρατιωτικής θητείας και αύξηση μισθού

·         Απαγόρευση στους συγκλητικούς να διαλέγουν εκείνοι την επαρχία που θα κυβερνούσαν

·         Δημιουργία δικαστηρίου από ιππείς  για να δικάζονται συγκλητικοί  που κατηγορούνταν για κατάχρηση

Η Σύγκλητος στρέφει μέρος του λαού εναντίον του και στην ανοιχτή σύγκρουση μαζί της ο Γάιος Γράκχος ηττάται.

Σκοποί μεταρρύθμισης των Γράκχων

·         Μείωση της κοινωνικής ανισότητας

·         Αποκατάσταση ακτημόνων

·         Περιορισμός της δύναμης των συγκλητικών

Το έργο απέτυχε γιατί οι κατακτήσεις είχαν δημιουργήσει μια διαφορετική, ιδιαίτερη κατάσταση και γιατί τελικά λίγοι ήταν εκείνοι που ευνοήθηκαν από τα μέτρα τους.

Αυτά τα ολίγα... Εμπρός τώρα , ας επιδοθούμε  στις απολαύσεις! "Άρτος και θεάματα"... 

Άλλες αναρτήσεις:

1) "Υπέρ της Αχαϊκής Συμπολιτείας πολεμήσαντες"

2) "Από την κλασική εποχή στο Βυζάντιο: Ελληνιστικοί Χρόνοι και ρωμαϊκή επέκταση. "

3) "Απολείπειν ο θεός Αντώνιον: Πώς η ανάγκη γίνεται Ιστορία και η Ιστορία τέχνη. "

4) "Μάρτιαι Ειδοί".