Διαφημίζομαι, άρα υπάρχω; (Μαθήτριες του Δ1 του Μουσικού Σχολείου Ρόδου σχολιάζουν διαφημιστικά μηνύματα)

   Στα πλαίσια του μαθήματος Έκφραση Έκθεση της Α΄ Λυκείου ασχοληθήκαμε με το διαφημιστικό λόγο και παρατηρώντας  έντυπες διαφημίσεις περιοδικών σχολιάσαμε τα χαρακτηριστικά της εικόνας και του λόγου που  χρησιμοποιούν.

    Διαπιστώσαμε έτσι ότι τα διαφημιστικά κείμενα είναι συνήθως σύντομα και περιεκτικά , και προσπαθούν να εντυπωσιάσουν με λόγο έξυπνο  και σφοδρό, που σκοπεύει κατευθείαν στην καρδιά του πελάτη/ ενδιαφερόμενου. Διαπιστώσαμε ακόμα ότι είναι χαρακτηριστική η ευκολία και η συχνότητα προβολής του γυμνού /ημίγυμνου γυναικείου σώματος πλάι στο διαφημιζόμενο προϊόν. Οι διαφημίσεις αυτού του είδους  υποβαθμίζουν την έννοια και την αξία άνθρωπος και πολύ περισσότερο τη γυναίκα. Τα περιοδικά κατακλύζονται από γυμνές καλλίγραμμες γυναίκες που στην υπηρεσία της διαφήμισης ποζάρουν προκλητικά λανσάροντας κάποιο προϊόν. Και το συμπέρασμα; Αφού τα διαφημιστικά μηνύματα δεν είναι τόσο αθώα όσο φαίνονται εκ πρώτης όψεως, επιβάλλεται να καταστούμε υποψιασμένοι και ενεργητικοί αναγνώστες /θεατές/ ακροατές των κάθε λογής διαφημιστικών μηνυμάτων . Να αναπτύξουμε αντιστάσεις στις επιταγές του επίπλαστου κόσμου της ομορφιάς, της χλιδής και της ευτυχίας που προβάλλουν  οι διαφημίσεις.

Στη συνέχεια, οι μαθήτριες του Α1 επέλεξαν οι ίδιες έντυπες διαφημίσεις και επιχείρησαν να τις σχολιάσουν. Ας τις «ακούσουμε»…

Ελεάννα Κων.

   Στη διαφήμιση αυτή παρουσιάζεται το καινούριο άρωμα της AVON. Με γράμματα μεγάλου μεγέθους τονίζονται οι λέξεις “πολυτέλεια” και “γοητεία” θέλοντας έτσι να δείξει την άριστη ποιότητα και την ελκτική δύναμη του αρώματος, παρακινώντας οποιαδήποτε γυναίκα να το αγοράσει. Με τη λέξη “λιγότερα”, έχοντας αλλάξει το “ε” με το σύμβολο του ευρώ, επισημαίνει ότι η τιμή του είναι προσιτή για όλες τις γυναίκες. Το μοντέλο, το οποίο παρουσιάζει το άρωμα, έχει ωραία και  ελκυστικά χαρακτηριστικά προσώπου, είναι άψογα μακιγιαρισμένο, καθώς έχει και ένα ιδιαίτερο αισθησιακό βλέμμα. Τέλος, στο κάτω μέρος της διαφήμισης αναφέρονται οι λέξεις “λαμπερό”, “απολαυστικό” και “σαγηνευτικό”, οι οποίες ταξιδεύουν τις αισθήσεις μιας γυναίκας, προσπαθώντας να την πείσουν ότι η χρήση του συγκεκριμένου αρώματος θα την καταστήσει ακαταμάχητα σαγηνευτική.

Πετρούλα

  Στην παρακάτω διαφήμιση, διαφημίζεται ένα πρόγραμμα αδυνατίσματος, το Gilli Diet. Χρησιμοποιεί την υποβολή εικόνων, το χιούμορ και την εκτεταμένη χρήση της μεταφορικής γλώσσας.
   Αρχικά απεικονίζει μια όμορφη γυναίκα, να έχει κλείσει το στόμα της με μια μεζούρα και δίπλα αναγράφεται η λέξη ''Λάθος'' με μεγάλα επιβλητικά γράμματα. Ακριβώς από κάτω υπάρχει ως αντίθεση ένα κομμάτι τούρτας που προκαλεί όρεξη και ακριβώς δίπλα αναγράφεται με έμφαση η λέξη ''Σωστό''.
   Έπειτα, περιγράφει το προϊόν και παρουσιάζει μόνο τα θετικά του χαρακτηριστικά. Τέλος, ένα άλλο σημαντικό στοιχείο της διαφήμισης είναι η υποβολή ότι το προϊόν έχει μόνο ''συν'' και πως το μόνο ''μείον'' είναι τα κιλά που θα χαθούν.
Το μήνυμα της διαφήμισης είναι ότι μπορούμε να πετύχουμε τέλειες αναλογίες, χωρίς να χρειαστεί να στερηθούμε τίποτα. Το μυστικό βρίσκεται στην σωστή επιλογή της διατροφής, που διασφαλίζει η Gilli Diet.

Θοδώρα

    Η συγκεκριμένη διαφήμιση προβάλλει τις υπηρεσίες μιας εταιρείας τηλεπικοινωνιών, του ΟΤΕ. Η διαφήμιση περιλαμβάνει μια εικόνα στην οποία απεικονίζεται ένα άτομο να βρίσκεται πάνω σε μια ιπτάμενη κατασκευή. Το διαφημιστικό μήνυμα έχει ως σκοπό να επηρεάσει το καταναλωτικό κοινό υπέρ της υπηρεσίας, να χτίσει και να διαμορφώσει την εικόνα της υπηρεσίας, να διαμορφώσει θετική στάση για την υπηρεσία ή να αποτρέψει την αρνητική στάση, να προβάλλει και γενικά να διαμορφώσει θετική εικόνα για τον οργανισμό. Ένα βασικό γλωσσικό χαρακτηριστικό αυτής της διαφήμισης είναι η χρήση της μεταφοράς. Το ρήμα "απογειώνεται" χρησιμοποιείται με δύο διαφορετικές σημασίες. Την πρώτη φορά με τη δηλωτική σημασία και τη δεύτερη με τη συνυποδηλωτική σημασία. Η μεταφορά ελκύει και κατευθύνει τον αναγνώστη και προσδίδει κάποια αίσθηση οικειότητας. Τη μεταφορά χρησιμοποιεί συχνότατα η διαφήμιση επειδή έχει ως κύριο στόχο να ελκύσει τον δέκτη. Ακόμη διευκολύνεται η επιτέλεση της περιληπτικής λειτουργίας, γιατί είναι προφανές πως με τη μεταφορά μπορούν να δοθούν περισσότερα μηνύματα με λιγότερες λέξεις. Είναι επίσης μια χιουμοριστική διαφήμιση που λειτουργεί με τέτοιον τρόπο έτσι ώστε να περάσει το μήνυμα που είναι αναγκαίο προσπαθώντας να συμπληρώσει την αίσθηση της προσδοκίας και έτσι να συνδεθεί με τα χαρακτηριστικά της υπηρεσίας.

Μαρία 

     Η συγκεκριμένη διαφήμιση παρουσιάζει ένα προϊόν της γνωστής εταιρείας ενδυμάτων , υποδημάτων, και τσαντών ‘’Prada’’.Το προϊόν αυτό είναι μια δερμάτινη τσάντα χειρός τύπου  ‘’φάκελος’’, επάνω στην οποία απεικονίζονται κάτω αριστερά της χείλη στα οποία στηρίζεται ένα αναμμένο τσιγάρο. Συγχρόνως προβάλλεται μια εμφανίσιμη γυναίκα ελαφρώς και προκλητικά ντυμένη, βαμμένη στην εντέλεια, πάνω στην οποία έχει τοποθετηθεί το προϊόν της διαφήμισης. Ακόμη φοράει κάτω απ’ την μπλούζα της, μόνο ένα λεπτό μαύρο καλσόν. Επίσης η μπλούζα που φορά έχει ζωγραφισμένες 2 γραμμές οι οποίες διαγράφουν τις καμπύλες του σώματός της. Τέλος η στάση και το βλέμμα της είναι εμφανώς προκλητικά, αφού προσπαθεί μέσω της προβολής του γυναικείου σώματος και της προκλητικότητας που αποπνέει συνολικά η διαφήμιση , να προκαλέσει τον καταναλωτή.

     Η διαφήμιση αυτή κρύβει πολλά πονηρά μηνύματα, τα οποία εντοπίζονται σε  αρκετά σημεία. Αρχικά, το βλέμμα της κοπέλας είναι προκλητικό, όπως προείπαμε, και είναι άμεσα συνδεδεμένο με την πώληση του προϊόντος, αφού προκαλεί τον καταναλωτή και θέλει να περάσει το μήνυμα του βασιζόμενη στο σεξισμό. Επίσης, δημιουργεί σεξουαλικές φαντασιώσεις στο ανδρικό φύλο με σκοπό την αγορά του προϊόντος. Ακόμη, η λεπτή σιλουέτα που απεικονίζεται είναι διαμορφωμένη ανάλογα με τα σύγχρονα γυναικεία πρότυπα. Συμβαδίζει με την απόλαυση και γενικά η τελειότητα και αψεγάδιαστη εμφάνιση της κοπέλας είναι τολμηρή, άσεμνη, προβάλλοντας το προϊόν με σεξουαλικά ερεθιστικό τρόπο, θέλοντας να προκαλέσει όλο και περισσότερο κόσμο και ιδιαίτερα τους άνδρες. Επίσης,η μπλούζα στην οποία υπάρχουν οι 2 γραμμές  τονίζουν το γυναικείο στήθος, τραβώντας έτσι το βλέμμα και έχοντας σκοπό την εστίαση του βλέμματος στο συγκεκριμένο σημείο. Στο προϊόν που   έχει τοποθετηθεί ακριβώς μπροστά από τα γυναικεία γεννητικά όργανα, απεικονίζονται  καλοσχηματισμένα γυναικεία χείλη  τονίζοντας πάλι τη σεξουαλικότητα. Τέλος, πρέπει να τονίσουμε ότι στη συγκεκριμένη διαφήμιση απουσιάζει εντελώς το λεκτικό μήνυμα αφήνοντας την εικόνα να κυριαρχήσει.

     Κατά συνέπεια, με τον σχολιασμό της διαφήμισης συμπεραίνουμε την εκμετάλλευση του γυναικείου σώματος σ’ αυτήν για την πώληση του προϊόντος. Ακόμη, η προβολή της γυναίκας δεν την καταξιώνει αλλά αντιθέτως την ευτελίζει ψυχοσωματικά και γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης για την πώληση προϊόντων. Επίσης, παρατηρούμε πως και η παραμικρή λεπτομέρεια δεν σχεδιάζεται τυχαία σε μια διαφήμιση , αλλά έχει μελετηθεί. Επομένως , εμείς ως καταναλωτές καλούμαστε να μην ενδώσουμε στις επιταγές του ουτοπικού αυτού κόσμου της ομορφιάς.

 Κατερίνα

  H διαφήμιση Thomas Sambo διαφημίζει μια κοπέλα η οποία φοράει τα νέα και υπέροχα κοσμήματα της εταιρίας Τhomas Sambo. Τα κοσμήματα της διαφήμισης έχουν κατασκευαστεί από αυθεντικό ασημί και γι' αυτό οι διαφημιστές  θέλουν η διαφήμιση να τραβήξει την προσοχή οποιουδήποτε δέκτη της διαφήμισης . Η διαφήμιση κοσμημάτων της Thomas Sambo καταφέρνει να τραβήξει την προσοχή των ανθρώπων, άλλα όχι ιδιαίτερα για τα γυαλιστερά κοσμήματά της .

   Το πρώτο πράγμα που εντοπίζεται στην συγκεκριμένη διαφήμιση είναι το προκλητικό βλέμμα της νέας κυρίας.  Η στάση της και το βλέμμα της είναι χαρακτηριστικά και αποσπούν εύκολα την προσοχή του δέκτη.Επίσης, η χρήση της γυναίκας συγκεκριμένα χαρακτηρίζει την διαφήμιση ως παραπλανητική.Τα κοσμήματα γίνονται  λιγότερο αντιληπτά από την γυναίκα και η διαφήμιση δίνει πολύ λίγες πληροφορίες για τα προϊόντα της .

      Επομένως, η διαφήμιση είναι παραπλανητική, αρνητική και ίσως περιέχει ρατσισμό η σεξισμό. Η γυναίκα προσελκύει και δημιουργεί ανάγκη να αγοραστούν τα κοσμήματα. Η διαφήμιση είναι εξίσου αποτελεσματική άλλα και αρνητική.

 Τσαμπίκα 
1^η Διαφήμιση 

   Στη διαφήμιση το βλέμμα του αναγνώστη τραβάει αμέσως η λεπτή σιλουέτα της γυναίκας. Η συγκεκριμένη διαφήμιση αφορά το χάσιμο περιττών κιλών και τη σωστή διαμόρφωση της χοληστερόλης, οπότε αντιλαμβανόμαστε πως η εικόνα έχει μια σύνδεση με το περιεχόμενο του μηνύματος. Επίσης , το σλόγκαν που χρησιμοποιείται στη διαφήμιση είναι πολύ έξυπνο και επιτυχημένο («Επιτέλους θα τα χάσετε») το οποίο έχει και διπλή σημασία : 1^η.Θα χάσετε τα κιλά (δηλωτική χρήση της γλώσσας) και 2^η.Θα τα χάσετε από έκπληξη (συνυποδηλωτική χρήση της γλώσσας). Το θέμα είναι όμως, ότι το γυμνό σώμα της γυναίκας τραβάει την προσοχή του θεατή από το μήνυμα της διαφήμισης και τον περιορίζει στην εικόνα. Παρ’ όλα αυτά το κείμενο είναι σαφές και περιεκτικό, αφού προσφέρει στον αναγνώστη όλες της απαραίτητες πληροφορίες για το προϊόν που διαφημίζεται. Το «λάθος» σε αυτήν την διαφήμιση είναι ο τρόπος προσέλκυσης του αναγνώστη. Η εικόνα της διαφήμισης θα μπορούσε να αφορά το καλλίγραμμο σώμα χωρίς όμως να το ευτελίζει και να γίνεται προκλητική. Μια διαφήμιση τέτοια μορφής μεταχειρίζεται τη γυναίκα και το σώμα της και την χρησιμοποιεί ως μέσω προβολής ενός προϊόντος  αλλά και ως ένα πλεονέκτημα για την σίγουρη πώλησή του. Όμως, χωρίς εμείς να το αντιληφθούμε, τέτοιου είδους μηνύματα (με χαρακτηριστική προβολή του γυμνού – ημίγυμνου) υποβαθμίζουν την γυναίκα και την καθιστούν αντικείμενο εκμετάλλευσης, ενώ την ευτελίζουν  ψυχοσωματικά.

2^η Διαφήμιση

      Αυτή η διαφήμιση. σε αντίθεση με την πρώτη, προσπαθεί με εξυπνάδα, δημιουργικότητα και πρωτοτυπία να προσελκύσει το βλέμμα του αναγνώστη με μια αστεία και παράλληλα έξυπνη εικόνα και με ένα πιασάρικο και έξυπνο σλόγκαν που κεντρίζει το ενδιαφέρον. Επίσης ,καθώς η εικόνα δεν δίνει όλες τις πληροφορίες για το προϊόν, ωθεί τον δέκτη της στην ανάγνωση του μηνύματος. Σε αντίθεση με την 1^η διαφήμιση, η συγκεκριμένη διαφήμιση χρησιμοποιεί πρωτότυπα μέσα για την προβολή του προϊόντος, τα οποία δεν οδηγούν σε καμία περίπτωση σε πονηρές σκέψεις .