Για τα "Μαλαματένια λόγια" (Μικρό δοκίμιο περί τέχνης)

Ή, έστω, αφορισμός...

   Πάνε κοντά τριάντα χρόνια από τότε που άκουσα για πρώτη φορά τα "Μαλαματένια λόγια". Από τότε το 'χω ακούσει χιλιάδες φορές, το 'χω παίξει και καμιά δεκαριά φορές αποτυχημένα- σε στενό οικογενειακό κύκλο- και τα τρία τελευταία χρόνια το τραγουδάμε τουλάχιστον μια φορά την ημέρα, επειδή αρέσει στην κόρη μας...

    Κι όμως, τις προάλλες που  το 'βαλε το ραδιόφωνο και οδηγούσε η gia-des  οπότε πρόσεξα, πάλι,  τους στίχους, ανατρίχιασα από την συγκίνηση.

Φαντάζομαι αυτό πρέπει να είναι η τέχνη.

(Λίγα ακόμα λόγια εδώ)

Στίχοι: Μάνος Ελευθερίου
Μουσική: Γιάννης Μαρκόπουλος

Ερμηνεία: Χαράλαμπος Γαργανουράκης , Λάκης Χαλκιάς & Τάνια Τσανακλίδου


Μαλαματένια λόγια στο μαντήλι
τα βρήκα στο σεργιάνι μου προχθές
τ’ αλφαβητάρι πάνω στο τριφύλλι
σου μάθαινε το αύριο και το χθες
μα εγώ περνούσα τη στερνή την πύλη
με του καιρού δεμένος τις κλωστές

Τ’ αηδόνια σε χτικιάσανε στην Τροία
που στράγγιξες χαμένα μια γενιά
καλύτερα να σ’ έλεγαν Μαρία
και να `σουν ράφτρα μες στην Κοκκινιά
κι όχι να ζεις μ’ αυτή την κομπανία
και να μην ξέρεις τ’ άστρο του φονιά

Γυρίσανε πολλοί σημαδεμένοι
απ’ του καιρού την άγρια πληρωμή
στο μεσοστράτι τέσσερις ανέμοι
τους πήραν για σεργιάνι μια στιγμή
και βρήκανε τη φλόγα που δεν τρέμει
και το μαράζι δίχως αφορμή

Και σαν τους άλλους χάθηκαν κι εκείνοι
τους βρήκαν να γαβγίζουν στα μισά
κι απ’ το παλιό μαρτύριο να `χει μείνει
ένα σκυλί τη νύχτα που διψά
γυναίκες στη γωνιά μ’ ασετυλίνη
παραμιλούν στην ακροθαλασσιά

Και στ’ ανοιχτά του κόσμου τα καμιόνια
θα ξεφορτώνουν στην Καισαριανή
πώς έγινε με τούτο τον αιώνα
και γύρισε καπάκι η ζωή
πώς το `φεραν η μοίρα και τα χρόνια
να μην ακούσεις έναν ποιητή

Του κόσμου ποιος το λύνει το κουβάρι
ποιος είναι καπετάνιος στα βουνά
ποιος δίνει την αγάπη και τη χάρη
και στις μυρτιές του Άδη σεργιανά
μαλαματένια λόγια στο χορτάρι
ποιος βρίσκει για την άλλη τη γενιά

Με δέσαν στα στενά και στους κανόνες
και ξημερώνοντας Παρασκευή
τοξότες φάλαγγες και λεγεώνες
με πήραν και με βάλαν σε κλουβί
και στα υπόγεια ζάρια τους αιώνες
παιχνίδι παίζουν οι αργυραμοιβοί

Ζητούσα τα μεγάλα τα κυνήγια
κι όπως δεν ήμουν μάγκας και νταής
περνούσα τα δικά σου δικαστήρια
αφού στον Άδη μέσα θα με βρεις
να με δικάσεις πάλι με μαρτύρια
και σαν κακούργο να με τιμωρείς