Ολόκληρο το ποίημα 7: Η νύχτα (Κώστας Καρυωτάκης - Λένα Πλάτωνος /Elivenix)

"Η νύχτα" είναι ένα ένα είδος πρώιμης επιτομής της ποιητικής τέχνης του Καρυωτάκη.

 Περιέχεται στην πρώτη ποιητική συλλογή του ποιητή,  τον "Πόνο του ανθρώπου και πραγμάτων"

εμπεριέχει ωστόσο εκείνα τα στοιχεία, ελεγειακά και σατιρικά ταυτόχρονα,  που έκαναν τις "Ελεγείες και Σάτιρες", την τελευταία του συλλογή, σταθμό της ποιητικής παραγωγής της ελληνικής λογοτεχνίας.

    Το ποίημα έχει δυο μελοποιήσεις  (τουλάχιστον), μια επαγγελματική  και μια ερασιτεχνική. Η επαγγελματική είναι της Λένας Πλάτωνος και περιέχεται στον μνημειώδη δίσκο  "Καρυωτάκης", στο οποίο μελοποιεί ποιήματα του ποιητή τα οποία τραγουδάει  εξαιρετικά η Σαββίνα Γιαννάτου. Η Πλάτωνος στη μελοποίηση της δίνει έμφαση στο ελεγειακό κομμάτι του ποιήματος και χρησιμοποιεί εν είδει ρεφραίν  ένα συγκλονιστικό αμανέ.  Μελοποιεί μόνο πρώτο δίστιχο της δεύτερης στροφής και  την πέμπτη στροφή και αφιερώνει το υπόλοιπο του κομματιού σε έναν υποβλητικό αμανέ που ερμηνεύει συγκλονιστικά η Γιαννάτου.

   Τι ήταν αυτό που ώθησε την Πλάτωνος να επιλέξει αυτούς τους στίχους  δεν ξέρω, αντίθετα είμαι σε θέση να γνωρίζω πολύ καλά γιατί επιλέχθηκαν οι συγκεκριμένοι στίχοι στην άλλη, την ερασιτεχνική μελοποίηση, διότι ο Elivenix είναι η άλλη ιντερνετική μου περσόνα. Κάθε άνθρωπος. λέει. έχει μέσα του μια ταινία, ένα βιβλίο κι ένα τραγούδι. Ταινία δεν  πρόκειται να κάνω ποτέ, βιβλίο το παλεύω αλλά τις τρώω, τραγούδι θα μπορούσε να ήταν αυτό.  Λέω θα μπορούσε γιατί η σχέση μου με τα δημιουργήματά μου είναι συγκρουσιακή. Εγώ θα προτιμούσα να κάνω οτιδήποτε άλλο, αυτά με πιέζουν, να βγουν από μέσα μου. Με ταλαιπωρούν λοιπόν, και θέλω να ξεμπερδεύω μαζί τους. Κι αν για τα γραπτά μου έχω την άνεση και τα χτενίζω καμιά φορά πριν τα δημοσιεύσω, αυτό δεν ισχύει για τη μουσική. Επέλεξα λοιπόν, στροφές που να κουμπώνουν ακριβώς στιχουργικά με την μελωδία, γιατί δεν είμαι ιδιαίτερα καλός τραγουδιστής, ούτε ιδιαίτερα καλός κιθαρίστας, πόσο μάλλον αν κάνω και τα δυο ταυτόχρονα. Γι΄αυτό και η εκτέλεση αυτή είναι η πρώτη και η τελευταία πάρα τις δυο τρεις νότες που μου ξεφύγαν. Δεν πίστευα πως αν το ξανάκανα θα έβγαινε καλύτερο. Φαίνεται πάντως ότι είχα ήδη υποσυνείδητα στην ελεγειοσατιρική ανάγνωση που ανέφερα πιο πάνω και φρόντισα ερήμην μου η πρώτη, η τέταρτη, η πέμπτη και η έκτη στροφή που διάλεξα, να την υποστηρίζουν και να έχουν ένα είδος νοηματικής αυτοτέλειας, τέτοιο που να τονίζει τη στροφή που σαρδόνια συνδέει το τρίξιμο του κρεββατιού από τον επιθαλάμιο οίστρο με τον επιθανάτιο ρόγχο, η οποία θεωρώ ότι είναι που μου τράβηξε την προσοχή στο ποίημα (δες κι εδώ).

Ας το δούμε τώρα λοιπόν  ολόκληρο το ποίημα.

Η νύχτα

Είναι αξημέρωτη νύχτα η ζωή

Στις μεσονύχτιες στράτες περπατάνε
αποσταμένοι οι έρωτες
κι οι γρίλιες των παράθυρων εστάξανε
τον πόνο που κρατάνε

Στις στέγες εκρεμάστη το φεγγάρι
σκυμμένο προς τα δάκρυα του
κι η μυρωμένη λύπη των τριαντάφυλλων
το δρόμο της θα πάρει

Ολόρθο το φανάρι μας σωπαίνει
χλωμό και μυστηριώδικο
κι η πόρτα του σπιτιού μου είναι σα ν' άνοιξε
και λείψανο να βγαίνει.

Σαρκάζει το κρεβάτι τη χαρά τους
κι αυτοί λέν πως έτριξε·
δε λεν πως το κρεβάτι οραματίζεται
μελλοντικούς θανάτους.

Και κλαίνε οι αμανέδες στις ταβέρνες
τη νύχτα την αστρόφεγγη
που θα' πρεπε η αγάπη ναν την έπινε
και παίζουν οι λατέρνες.

Χυμένες στα ποτήρια καρτερούνε

οι λησμονιές γλυκύτατες·.
οι χίμαιρες τώρα θα ειπούν το λόγο τους
και οι άνθρωποι θ' ακούνε

Καθημερνών χαμώνε κοιμητήρι
το πάρκον ανατρίχιασε

την ώρα που νεκρός κάποιος εκίνησε
να πάει στη χλόη να γείρει.

"...Δε λεν πως το κρεββάτι οραματίζεται μελλοντικούς θανάτους..."