Κλασική εποχή (480 π.Χ. -323 π.Χ.), μέρος Β΄ (Ιστορία Α΄Λυκείου)

Βολτίτσα τον 4ο αιώνα π.Χ.  (Προσοχή! Η ανάρτηση νταλαροκρατείται.)

Κρίση του θεσμού της πόλης- κράτους

4^ος αιώνας: Όξυνση των ανταγωνισμών μεταξύ των πόλεων κρατών και εκμετάλλευσή τους από τους Πέρσες.

Βοιωτικός ή Κορινθιακός πόλεμος (395 π.Χ. – 386 π.Χ): Η πρώτη δοκιμασία της Σπαρτιατικής Ηγεμονίας.  Σπάρτη Vs Συνασπισμός των μεγαλύτερων ελληνικών πόλεων υπό την υποκίνηση των Περσών.

Αντιαλκίδειος ή Βασίλειος Ειρήνη (386 π.Χ): Μειωτική για την Ελλάδα. Οι Σπαρτιάτες έρχονται σε συνεννόηση με τους Πέρσες και αναλαμβάνουν να επιβάλλουν τους όρους  της συνθήκης στην Ελλάδα.

1)      Παραχώρηση στους Πέρσες των ελληνικών πόλεων της Μικράς Ασίας.

2)      Αυτονομία των ελληνικών πόλεων.

3)      Οι Σπαρτιάτες τοποτηρητές της ειρήνης  (Θεωρητικά  αναγνώριση από τους Πέρσες της Σπαρτιατικής Ηγεμονίας, στην πραγματικότητα οι Σπαρτιάτες  γίνονται όργανα επιβολής της περσικής εξωτερικής πολιτικής).

(Ιντερμέδιο για τραγουδάκι αφιερωμένο στους Σπαρτιάτες

)

Θηβαϊκή ηγεμονία:  Η επικράτηση των Θηβών στον ελλαδικό χώρο μεταξύ των μαχών των Λεύκτρων και της Μαντινείας (371-362 π.Χ.)

Πανελλήνια Ιδέα

Αποτέλεσμα της κρίσης του θεσμού της πόλης-κράτους εξαιτίας των ανταγωνισμών μεταξύ των ελληνικών πόλεων.

Πρώτος εκφραστής της ιδέας ο Γοργίας

Δημοσθένης Vs  Ισοκράτης : Εκφραστής της υπεροχής του αθηναϊκού παρελθόντος  Vs Υπέρμαχος της πανελλήνιας ένωσης και της αντιμετώπισης των Περσών. Αρχικά («Πσνηγυρικός») υποστήριξε μια τέτοια ένωση υπό την ηγεσία (και όχι την ηγεμονία) των Αθηναίων. Όταν αντιλήφθηκε την αδυναμία της πόληςm έστρεψε τις ελπίδες του σε διάφορους ισχυρούς μονάρχες της εποχής (Ιάσων των Φερρών, Ευαγόρα της Κύπρου, Φίλιππο της Μακεδονίας,  Διονύσιος των Συρακουσών ).

Φίλιππος ο Β΄ και η ένωση των ελληνικών πόλεων.

Ισχυροποίηση της Μακεδονίας και επέκτασή της

α) Εξασφάλιση βορείων συνόρων από εισβολές

β) οργάνωση ισχυρού στρατού (μακεδονική φάλαγγα, σάρισα)

γ) ισχυρή οικονομία (κατάληψη των ορυχείων χρυσού του Παγγαίου και κοπή νομίσματος,  του στατήρα, το οποίο γίνεται το κυρίαρχο νόμισμα).

δ) επεκτατική εξωτερική πολιτική  προς Θράκη και Εύξεινο Πόντο (διανομή  γαιών στους στρατιώτες) και την νότια Ελλάδα (ένωση Ελλήνων).

Μάχη της Χαιρώνειας (338 π.Χ.): Νίκη του Φιλίππου , απόκτηση του ελέγχου στη νότια Ελλάδα.

Συνέδριο της Κορίνθου: (337π.Χ. ) Μετέχουν  και συμφωνούν όλες οι πόλεις πλην Σπάρτης.

α) απαγόρευση των εμφυλίων συγκρούσεων και των πολιτειακών μεταβολών σε κάθε πόλη-κράτος.

β) απαγόρευση της πειρατείας και προστασία της ελεύθερης ναυσιπλοΐας

γ) ίδρυση της πανελλήνια συμμαχίας με αρχηγό τον Φίλιππο (και μετά την δολοφονία του, τον γιο του, Αλέξανδρο)

Το οικουμενικό  κράτος του Μεγάλου Αλεξάνδρου

Μέσα σε 11 χρόνια ο Αλέξανδρος κατέλυσε την Περσική Αυτοκρατορία και έφτασε μέχρι τον Ινδό ποταμό,

α΄ φάση ( 334-331 π.Χ). :  Απελευθέρωση Μικράς Ασίας και κατάληψη Αιγύπτου (Μάχες του Γρανικού και της Ισσού, ίδρυση Αλεξάνδρειας)

β΄ φάση (331 – 327 π.Χ): Κατάλυση της περσικής αυτοκρατορίας (μάχη στα Γαυγάμηλα/ Άβδηρα), κατάληψη βόρειων και ανατολικών επαρχιών της περσικής αυτοκρατορίας.

γ’ φάση (327-325 π.Χ. ):  Εκστρατεία στην Ινδική, φτάνει μέχρι τον Υφάση, στασιάζει ο στρατός και επιστρέφει.

Το 323 π.Χ. πεθαίνει ξαφνικά ενώ ετοιμαζοταν για τον περίπλου της Αραβίας.

Το έργο του Μεγάλου Αλεξάνδρου

Οικουμενική εξάπλωση του ελληνισμού

Στρατιωτικός τομέας: Διορατικός στρατηγός που γνώριζε να προσαρμόζει την τακτική στον αντίπαλο. Ικανός και σε μάχες και σε πολιορκίες.

Πολιτικός τομέας: Ανάμειξη ελληνικού και ασιατικού στοιχείου υπό ενιαία διοίκηση.  Σεβασμός στις θρησκείες και τον πολιτισμό των άλλων λαών. Διατήρηση του συστήματος των σατραπειών υπό διοίκηση Ελλήνων ή Περσών διοικητών.

Οικονομικός τομέας: Έμφαση στην νομισματική οικονομια, πράγμα που οδήγησε σε οικονομική ανάπτυξη.  Δημιουργία ενιαίου νομίσματος για όλη την επικράτεια. Δημιουργία φορολογικών περιφερειών.

Πολιτιστικός τομέας: Κάθε εκστρατεία ήταν ουσιαστικά ένοπλη εξερεύνηση.  Διάδοση του ελληνικού πολιτισμού και της ελληνικής γλώσσας, ίδρυση πολλών νέων πόλεων, υιοθέτηση στοιχείων άλλων πολιτισμών, εξερευνήσεις,  επιστημονικές έρευνες.

Συμπέρασμα:  Παρά τον λίγο χρόνο της ζωής του και της βασιλείας του, το έργο του επηρέασε βαθύτατα τον κόσμο τους επόμενους αιώνες και ο ίδιος πήρε διαστάσεις θρύλου.

Δείτε κι αυτά
1) Μέγας Αλέξανδρος
2) Από την Κλασική εποχή στο Βυζάντιο: Κλασική Εποχή